Trái phiếu doanh nghiệp là gì? Mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro không?

0
Trái phiếu

Trong những năm trở lại đây, tại Việt Nam thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang dần phổ biến. Đây là kênh đầu tư tiềm năng và thu hút được sự quan tâm của rất nhiều nhà đầu tư. Vậy trái phiếu doanh nghiệp là gì? Mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro không? Mời bạn đọc tìm hiểu rõ qua bài viết dưới đây để có thể đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý.

Trái phiếu doanh nghiệp là gì?

Trái phiếu doanh nghiệp là gì

Trái phiếu doanh nghiệp là gì

Trái phiếu doanh nghiệp được định nghĩa tại Khoản 1 Điều 4 Nghị định 163/2018/NĐ-CP như sau:

1. “Trái phiếu doanh nghiệp” là loại chứng khoán có kỳ hạn từ 01 năm trở lên do doanh nghiệp phát hành, xác nhận nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi, và các nghĩa vụ khác (nếu có) của doanh nghiệp đối với nhà đầu tư sở hữu trái phiếu.”

Có thể hiểu một cách đơn giản, đây chính là trái phiếu do doanh nghiệp phát hành và có kỳ hạn từ 1 năm trở lên.

Đặc điểm của trái phiếu doanh nghiệp

Căn cứ theo Điều 6 Nghị định 163 được bổ sung và sửa đổi tại Nghị định 81/2020/NĐ-CP trái phiếu doanh nghiệp có các đặc điểm nổi bật như sau:

Kỳ hạn trái phiếu

Doanh nghiệp phát hành sẽ đưa ra quyết định đối với từng đợt phát hành căn cứ vào nhu cầu sử dụng vốn của doanh nghiệp và tình hình thị trường.

Khối lượng phát hành

Doanh nghiệp phát hành sẽ quyết định về khối lượng phát hành đối với từng đợt căn cứ vào nhu cầu sử dụng vốn và khả năng huy động trong từng thời kỳ của thị trường.

Đồng tiền phát hành và thanh toán trái phiếu

– Đối với trái phiếu phát hành tại thị trường trong nước, đồng tiền phát hành là đồng Việt Nam;

– Đối với trái phiếu phát hành ra thị trường quốc tế, đồng tiền phát hành thực hiện theo quy định tại thị trường phát hành;

– Đồng tiền sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu cùng loại với đồng tiền phát hành.

Mệnh giá trái phiếu

– Trái phiếu phát hành tại thị trường trong nước, mệnh giá là 100.000 (một trăm nghìn) đồng Việt Nam hoặc bội số của 100.000 (một trăm nghìn) đồng Việt Nam.

– Mệnh giá của trái phiếu phát hành ra thị trường quốc tế thực hiện theo quy định tại thị trường phát hành.

Hình thức trái phiếu

– Chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử là 3 hình thức phát hành trái phiếu.

– Hình thức trái phiếu đối với mỗi đợt phát hành sẽ do doanh nghiệp phát hành quyết định cụ thể theo quy định tại thị trường phát hành.

Lãi suất danh nghĩa trái phiếu

– Lãi suất danh nghĩa trái phiếu có thể xác định theo một trong các phương thức: lãi suất cố định cho cả kỳ hạn trái phiếu; lãi suất thả nổi; hoặc kết hợp giữa lãi suất cố định và thả nổi;

– Trường hợp lãi suất danh nghĩa là lãi suất thả nổi, doanh nghiệp phát hành phải nêu cụ thể cơ sở tham chiếu để xác định lãi suất danh nghĩa tại phương án phát hành và công bố thông tin cho nhà đầu tư mua trái phiếu về cơ sở tham chiếu được sử dụng;

– Doanh nghiệp sẽ quyết định lãi suất danh nghĩa cho từng đợt phát hành phù hợp với tình hình tài chính và khả năng thanh toán nợ. Ngoài việc tuân thủ quy định tại Nghị định này lãi suất trái phiếu do tổ chức tín dụng phát hành còn phải phù hợp với quy định về lãi suất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Loại hình trái phiếu

– Trái phiếu không chuyển đổi: là trái phiếu không có bảo đảm hoặc trái phiếu có bảo đảm, trái phiếu kèm theo chứng quyền hoặc trái phiếu không kèm theo chứng quyền;

– Trái phiếu chuyển đổi: là trái phiếu có bảo đảm hoặc trái phiếu không có bảo đảm, trái phiếu kèm theo chứng quyền hoặc trái phiếu không kèm theo chứng quyền.

Giao dịch trái phiếu

Tại thị trường trong nước, trái phiếu doanh nghiệp phát hành bị hạn chế giao dịch trong phạm vi dưới 100 nhà đầu tư (không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp) trong vòng một năm kể từ ngày hoàn thành đợt phát hành trừ trường hợp theo quyết định của Tòa án hoặc thừa kế theo quy định của pháp luật. Sau thời gian 1 năm, không hạn chế về số lượng nhà đầu tư giao dịch trái phiếu doanh nghiệp, trừ trường hợp doanh nghiệp phát hành có quyết định khác.

Phương thức thanh toán gốc, lãi trái phiếu

Doanh nghiệp phát hành quyết định căn cứ vào nhu cầu sử dụng vốn và thông lệ thị trường phát hành, được công bố cho nhà đầu tư trước khi phát hành trái phiếu.

Mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro không?

Mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro không

Mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro không

Theo nhận định của các chuyên gia, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ phát triển bùng nổ trong thời gian tới. Bên cạnh những lợi ích hấp dẫn thì kênh đầu tư này cũng có những rủi ro nhất định. Cụ thể:

Về rủi ro tái đầu tư

Đây là rủi ro thường gặp khi đầu tư trái phiếu, các doanh nghiệp sẽ giảm dần lãi suất cho đến khi đã huy động đủ nguồn vốn. Do đó, các nhà đầu tư sẽ có nguy cơ không thể đầu tư được với mức lãi suất hấp dẫn trước đó khi đáo hạn. Vì vậy, các nhà đầu tư có thể chọn phương án đầu tư dài hạn để có thể hạn chế được rủi ro này.

Về rủi ro lạm phát

Khi thị trường biến động, so với hàng năm tỷ lệ lạm phát có thể tăng cao hơn. Do đó, nhà đầu tư có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi rủi ro lạm phát nếu đầu tư trái phiếu ở mức lãi suất quá thấp. Vì thế, trước khi đầu tư nhà đầu tư cần phải tính toán và xem xét mức lãi suất để có thể tránh rủi ro này.

Về rủi ro mất vốn do doanh nghiệp phá sản

Dù bất cứ lĩnh vực nào, khi quyết định đầu tư vào thì rủi ro mất vốn là nỗi lo lớn nhất. Trái phiếu doanh nghiệp được xem là kênh khá an toàn so với những kênh đầu tư khác. Tuy nhiên, vẫn có thể xảy ra rủi ro mất vốn, nó chỉ xảy ra trong trường hợp chẳng may doanh nghiệp bị phá sản và mất khả năng thanh toán nợ.

Theo đánh giá của các chuyên gia, nhìn chung năm nay lãi suất của các ngân hàng đang hạ do tình hình phức tạp của dịch Covid -19 trong khi lãi suất trái phiếu doanh nghiệp vẫn khá cao. Đây là một dấu hiệu khá bất thường, do đó theo khuyến cáo của các chuyên gia nhà đầu tư cần hết sức lưu ý đến khả năng thanh toán, thanh khoản và sức chịu đựng qua thời kỳ dịch bệnh của các doanh nghiệp. 

Đã có nhiều doanh nghiệp liên tục gặp khó khăn về vốn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và không có khả năng trả nợ gốc và lãi trái phiếu đến hạn trong thời gian qua, điều này dẫn đến việc phát hành thêm trái phiếu để tiếp tục cơ cấu lại nợ.

Theo TS Lê Đạt Chí, Phó khoa Tài chính (Trường ĐH Kinh tế TP.HCM) chia sẻ: “Trái phiếu doanh nghiệp có lãi suất càng cao thì rủi ro sẽ càng lớn. Hơn nữa, các doanh nghiệp trong nước chưa được đánh giá tín nhiệm bởi một tổ chức xếp hạng độc lập uy tín nên nhà đầu tư không thể biết “sức khỏe” của doanh nghiệp phát hành trái phiếu như thế nào, đang lỗ hay lãi, tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Trong khi việc giám sát các doanh nghiệp phát hành trái phiếu sử dụng vốn huy động có đúng mục tiêu và hiệu quả như thế nào vẫn còn khá lỏng lẻo. Vì vậy nhà đầu tư phải thận trọng khi muốn tham gia vào thị trường này”.

Trong bối cảnh lãi suất tiết kiệm xuống thấp, tuy nhiên do có lãi suất cao hơn nên nhà đầu tư cá nhân có xu hướng tăng mua trái phiếu doanh nghiệp. Việc phân phối trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân cũng được các công ty chứng khoán và các ngân hàng đẩy mạnh. Do đó, nhà đầu tư cần phải cân nhắc kỹ việc lựa chọn doanh nghiệp nào cần để đầu tư trái phiếu và không nên chỉ vì lãi suất cao mà mua trái phiếu, vì lãi suất cao bao giờ cũng đi kèm với rủi ro cao. Nhà đầu tư cá nhân chỉ nên mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu và đánh giá được các rủi ro.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư cần đánh giá được những rủi ro có thể xảy ra, cân nhắc trước khi bỏ tiền để có thể tránh được những rủi ro từ việc mua trái phiếu của doanh nghiệp. Ngoài ra, để biết thêm các thông tin xảy ra hằng ngày nhà đầu tư nên theo dõi các tin tức từ thị trường chứng khoán, phương tiện thông tin đại chúng.

Kết luận

Mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro không? Nhìn chung, trái phiếu doanh nghiệp cũng có rủi ro. Tuy nhiên, so với các kênh khác thì đây là kênh đầu tư được đánh giá là khá an toàn và đáng để đầu tư lâu dài. Hy vọng với bài viết trên đây bạn đọc quan tâm đã trang bị được các kiến thức hữu ích về trái phiếu doanh nghiệp từ đó cân nhắc phân bổ nguồn vốn để đầu tư một cách hiệu quả. Chúc các bạn đầu tư thành công.

Tôi là Lan Anh - Biên tập viên phân tích tài chính, với 5 năm tìm hiểu về thị trường tài chính cũng như đầu tư. Rất hy vọng những kiến thức mà tôi học hỏi và tích lũy được có thể hỗ trợ, cung cấp đến các bạn những thông tin chính xác, tư vấn hỗ trợ xử lý các dịch vụ tài chính, đầu tư hiệu quả nhất!

dang-ky-dau-tu-nhat-nam

ĐĂNG KÝ TƯ VẤN MIỄN PHÍ NGAY

[contact-form-7 id="567" title="Form đăng ký Nhật Nam"]

BÀI VIẾT CÙNG CHUYÊN MỤC