Định nghĩa đầu tư chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán phái sinh là gì
Định nghĩa chứng khoán phái sinh được định nghĩa tại Khoản 9 Điều 3 Luật chứng khoán 2019 như sau:
“Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, bao gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, trong đó xác nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.”
Có thể hiểu, chứng khoán phái sinh là một loại chứng khoán được hình thành trên một tài sản cơ sở hay tài sản gốc nhất định. Giá trị của chứng khoán phái sinh phụ thuộc vào loại tài sản mà nó hình thành.
Mở tài khoản chứng khoán phái sinh
Điều đầu tiên mà nhà đầu tư cần làm là mở một tài khoản giao dịch chứng khoán tại một Công ty chứng khoán và công ty đó là thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh để có thể tham gia vào thị trường chứng khoán phái sinh và biết được để đầu tư chứng khoán phái sinh thì cần phải có bao nhiêu tiền. Nếu nhà đầu tư đã có sẵn tài khoản chứng khoán cơ sở thì chỉ cần đăng ký thêm 1 tài khoản chứng khoán phái sinh.
Tại Việt Nam, một số Công ty chứng khoán có tài khoản tham gia thị trường chứng khoán phái sinh như:
- Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT
- Công ty Cổ phần Chứng khoán VPS
- Công ty Cổ phần Chứng khoán MB
- Công ty Cổ phần Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HSC)
- Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI
- Công ty TNHH Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam
- Công ty Cổ phần Chứng khoán Ngân Hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC)
- Công ty Cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam
- Công ty Cổ phần Chứng khoán FPT
- Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương VN (VCBS)
Cần bao nhiêu tiền để có thể đầu tư chứng khoán phái sinh
Trên thực tế, các Công ty chứng khoán không có yêu cầu đối với số tiền tối thiểu mà nhà đầu tư phải nạp. Chỉ cần có 1 triệu đồng hay vài trăm nghìn thì bạn cũng có thể mở tài khoản và mua cổ phiếu.
Tuy nhiên, theo quy định của sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE) thì số tiền bạn phải đủ mua ít nhất 10 cổ phiếu và tại sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) là 100 cổ phiếu.
Ví dụ: 1 cổ phiếu MBS (Công ty CP Chứng khoán MB – MBS) trên sàn HOSE có giá 79.000đ ngày 9/12/2021. Do đó, nếu muốn mua số lượng tối thiểu là 10 cổ phiếu thì bạn cần có số tiền: 79.000 x 10 = 790.000 đồng (chín trăm tám mươi nghìn đồng chẵn).
Đối với chứng khoán cơ sở, trước khi giao dịch nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền và cổ phiếu trong tài khoản; còn với chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư khi muốn giao dịch chỉ cần ký quỹ với một tỷ lệ nhất định so với giá trị của các hợp đồng giao dịch. Hiện tại, theo quy định của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam – VSD, tỷ lệ ký quỹ là 13%. Tuy nhiên, các công ty chứng khoán sẽ yêu cầu mức ký quỹ cao hơn để đề phòng rủi ro, giao động từ 15 – 20%.
Trong giao dịch chứng khoán phái sinh, để nhằm đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho các giao dịch của mình các nhà đầu tư phải đặt cọc một khoản tiền gọi là ký quỹ. Khi mua một Hợp đồng Tương lai nhà đầu tư có thể căn cứ vào quy mô hợp đồng để tính toán được lượng ký quỹ ban đầu.
Ví dụ: Nhà đầu tư tham gia Hợp đồng Tương lai (HĐTL) chỉ số VN30 với quy mô hợp đồng là: 600 điểm x 90.000 vnđ = 54.000.000 vnđ. Quy chiếu theo tỷ lệ ký quỹ ban đầu của VSD là 13% giá trị hợp đồng, do đó để mua được hợp đồng thì nhà đầu tư chỉ phải bỏ ra 7.020.000 vnđ.
Trên thực tế đây chỉ là số tiền tối thiểu để nhà đầu tư được phép tham gia giao dịch phái sinh. Tuy nhiên, các Công ty chứng khoán luôn yêu cầu các nhà đầu tư đặt cọc mức cao hơn so với mức tối thiểu để có thể giảm thiểu được rủi ro khi HĐTL có thể giảm giá vào cuối ngày và phải bổ sung ký quỹ. Bởi giao dịch sẽ bị ngừng nếu tài khoản của nhà đầu tư vượt ngưỡng cảnh báo. Khi đó để xử lý vấn đề và mở lại trạng thái, thì khách hàng, Công ty chứng khoán và VSD sẽ mất nhiều thời gian để làm việc với nhau mất hơn. Vì vậy, có rất ít công ty để mức ký quỹ tối thiểu 13% như VSD quy định. Chẳng hạn, ở HSC khách hàng cần ký quỹ tối thiểu 20 triệu nếu muốn mở tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh.
Xem thêm: Chiến lược đầu tư chứng khoán phái sinh dành cho người mới bắt đầu
Kết luận
Trên đây là thông tin về chứng khoán phái sinh là gì cũng như số tiền mà nhà đầu tư cần ký quỹ để có thể mở tài khoản giao dịch tại các Công ty có tài khoản tham gia thị trường chứng khoán phái sinh. Hy vọng qua bài viết nhà đầu tư sẽ trang bị được những kiến hữu ích cho bản thân. Chúc bạn thành công.
