Trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi là hai loại chứng khoán khá phổ biến trên thị trường chứng khoán hiện nay. Tuy nhiên, có nhiều nhà đầu tư vẫn chưa nắm rõ về 2 loại chứng khoán này. Vậy trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi là gì? Có điểm gì khác nhau cũng như nên đầu tư vào trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có thể đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn nhé.
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu được định nghĩa tại Khoản 3, Điều 4, Luật Chứng khoán 2019 như sau: “Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành”.
Có thể hiểu một cách đơn giản, trái phiếu chính là một chứng khoán nợ phải trả cho người sở hữu trái phiếu của người phát hành với một khoản tiền cụ thể, trong một khoảng thời gian đã được xác định trước với một lợi tức quy định.
Doanh nghiệp hay một tổ chức chính quyền như Chính phủ, Kho bạc nhà nước, chính quyền địa phương đều có thể là người phát hành trái phiếu.
Trái phiếu chính là chứng khoán nợ
Cổ phiếu ưu đãi là gì?
Là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu một phần vốn cổ phần trong một công ty, đồng thời so với cổ đông phổ thông, cổ phiếu ưu đãi cho phép người nắm giữ loại cổ phiếu này được hưởng một số quyền lợi ưu tiên hơn.
Cổ đông ưu đãi của công ty chính là những người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi. Về mặt cổ tức họ có những lợi thế nhất định, khi thanh lý tài sản nếu công ty phá sản họ có quyền biểu quyết và được ưu tiên hơn so với cổ phiếu thường.
Cổ phiếu ưu đãi là loại chứng khoán vừa giống cổ phiếu thông thường, vừa giống trái phiếu nên có rất nhiều người cho rằng nó chính là một chứng khoán lai tạp.
So sánh sự giống và khác nhau giữa trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi
Chứng khoán luôn là một thị trường sôi động và hấp dẫn, thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư. Tại đây các nhà đầu tư có thể lựa chọn các loại chứng khoán khác nhau để đầu tư như trái phiếu, cổ phiếu,… Trong đó, trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi cũng được khá nhiều người lựa chọn và quan tâm. Vậy giữa trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi có điểm gì giống và khác nhau.
| Tiêu chí so sánh | Trái phiếu | Cổ phiếu ưu đãi |
| Giống nhau | – Đều là loại tài sản chứng khoán theo quy định tại Luật Chứng khoán 2019
– Đều là công cụ của thị trường vốn – Phát hành thông qua Bộ tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước – Nhà đầu tư đều nhận được một khoản tiền lãi cố định hàng kỳ trên mệnh giá – Trên thị trường chứng khoán, cả hai đều là phương tiện kinh doanh của các nhà đầu tư – Đều là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp đối với tài sản/phần vốn của nhà phát hành của người sở hữu. |
|
| Khác nhau | ||
| Bản chất | Là chứng khoán nợ | Là chứng khoán vốn |
| Chủ thể phát hành | Chính phủ, Doanh nghiệp hoặc các tổ chức tài chính | Công ty cổ phần |
| Tư cách chủ sở hữu | Người sở hữu trái phiếu là chủ nợ của công ty chứ không phải là thành viên của công ty đó | Là cổ đông của công ty cổ phần và được sở hữu một phần lợi nhuận của công ty dưới hình thức lãi cổ phiếu. |
| Quyền của chủ sở hữu | – Các hoạt động của công ty, chủ sở hữu không có quyền tham gia vào.
– Tại đại hội cổ đông, chủ sở hữu không có quyền biểu quyết – Không có quyền đề cử, ứng cử |
– Cổ đông ưu đãi có quyền tham gia vào hoạt động công ty.
– Cổ đông có quyền biểu quyết, dự họp Đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát trong trường hợp cổ phiếu ưu đãi biểu quyết |
| Hệ quả khi phát hành | Làm vốn vay của công ty gia tăng và không ảnh hưởng gì đến quyền quản trị của các cổ đông | Làm vốn điều lệ của công ty cổ phần gia tăng và làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông |
| Lợi tức thu được | – Nhà đầu tư sẽ nhận được trái tức và trái tức này là cố định, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. | – Người sở hữu được nhận cổ tức ưu đãi
– Cổ tức phụ thuộc vào kết quả sản xuất kinh doanh của công ty và không cố định |
| Tính chuyển đổi | Có thể chuyển đổi thành cổ phiếu | Không được chuyển đổi thành trái phiếu |
| Độ rủi ro khi đầu tư | Ít rủi ro và phụ thuộc vào doanh nghiệp | So với trái phiếu thì độ rủi ro cao hơn |
| Khả năng thu hồi tài sản khi công ty phá sản | Trái phiếu sẽ được ưu tiên thanh toán trước khi công ty thực hiện các nghĩa vụ khác trong trường hợp chẳng may công ty bị phá sản hay giải thế | Cổ phiếu ưu đãi được nhận thanh toán trước cổ đông phổ thông khi công ty bị phá sản hay giải thể, tuy nhiên sau người sở hữu trái phiếu |
| Tính chuyển nhượng | Được quyền chuyển nhượng | Không được tự do chuyển nhượng và tùy thuộc vào điều lệ có quy định cho chuyển nhượng cổ phần hay không của công ty |
Nên đầu tư vào trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi?
Trên thực tế đầu tư trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi đều mang lại cho nhà đầu tư những lợi nhuận nhất định. Khi đầu tư hai kênh này, bạn hoàn toàn có thể thu được các khoản lợi nhuận tốt nếu có sự am hiểu về kiến thức cũng như nhạy bén thị trường, cộng thêm tỷ lệ phân bổ kênh đầu tư hợp lý.
Tuy nhiên, để lựa chọn đầu tư vào trái phiếu hay cổ phiếu ưu đãi phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Cụ thể:
Cần nhiều thời gian để nghiên cứu thị trường và quản lý danh mục đầu tư của mình
- Bạn có thể lựa chọn đầu tư vào trái phiếu nếu như bạn có thời gian để nghiên cứu thị trường cũng như quản lý danh mục đầu tư của mình
- Còn nếu bạn chỉ muốn học hỏi thêm về đầu tư chứng khoán thì chỉ nên đầu tư ở mức 10 – 20% nguồn tiền đang có vào các loại hình chứng khoán và phân bổ chúng thật hợp lý.
- Bên cạnh đó, bạn có thể lựa chọn đầu tư trái phiếu nếu muốn đầu tư ít rủi ro và nhận được khoản thu nhập cố định.
Như vậy, bạn có thể lựa chọn loại chứng khoán phù hợp để đầu tư tùy thuộc vào từng đối tượng, sự am hiểu về kiến thức chuyên môn lĩnh vực chứng khoán và kỹ năng thực chiến thị trường.
Nhà đầu tư có thể tham khảo các ưu nhược điểm của trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi dưới đây để có thể dễ dàng đưa ra quyết định khi đầu tư.
| Trái phiếu | Cổ phiếu ưu đãi | |
| Ưu điểm | – Lợi tức mà nhà đầu tư nhận được là cố định và không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của nhà phát hành
– So với cổ phiếu thì trái phiếu có độ rủi ro ít hơn, nhất là trái phiếu chính phủ – Chủ sở hữu trái phiếu sẽ được ưu tiên thanh toán trước khi thực hiện các nghĩa vụ khác trong trường hợp nếu đơn vị phát hành trái phiếu bị phá sản do đó nhà đầu tư có thể an tâm đầu tư – Nhà đầu tư có thể tự do chuyển nhượng trái phiếu thông qua sàn giao dịch hoặc bán lại cho công ty khi sở hữu trái phiếu |
– Bạn sẽ trở thành cổ đông ưu đãi khi sở hữu cổ phiếu ưu đãi và mức cổ tức ưu đãi được hưởng so với cổ phiếu phổ thông cao hơn
– Khả năng sinh lời cao và tốt về dài hạn – Bên cạnh đó trong trường hợp nếu công ty phá sản, người sở hữu cổ phiếu ưu đãi sẽ được nhận lại phần vốn góp trước cổ phiếu phổ thông nhưng sẽ sau trái phiếu. – Đối với các hoạt động của công ty, chủ sở hữu sẽ có quyền biểu quyết tham gia vào nếu sở hữu cổ phiếu ưu đãi biểu quyết – Cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông. Nếu cổ phiếu này bắt đầu tăng, nhà đầu tư có thể sinh lời khi chuyển đổi về cổ phiếu phổ thông. |
| Nhược điểm | – Cần nhiều thời gian để nghiên cứu thị trường và quản lý danh mục đầu tư của mình
– Đối với các hoạt động của công ty phát hành người sở hữu trái phiếu không có quyền biểu quyết cũng như tham gia vào |
– Cổ phiếu ưu đãi không được tự do chuyển nhượng.
– Lợi ích của các cổ đông bị ảnh hưởng trực tiếp do việc phát hành cổ phiếu ưu đãi khiến cổ phiếu bị pha loãng – Việc phát hành cổ phiếu ưu đãi làm gia tăng chi phí đối với công ty cổ phần – Người sở hữu cổ phiếu ưu đãi không có quyền biểu quyết, tham dự đại hội cổ đông cũng như tham gia đóng góp vào hoạt động công ty. |
Kết luận
Các loại cổ phiếu và trái phiếu đều tồn tại những điểm chung nhất định về các quyền lợi khi sở hữu. Tuy nhiên, mỗi loại sẽ có những nét đặc trưng khác biệt, có những quy định riêng. Hy vọng với những thông tin trên đây, bạn đọc quan tâm đã trang bị được cho bản thân những kiến thức hữu ích về trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi, qua đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp và đúng đắn nhất. Chúc bạn thành công.
