Sàn chứng khoán phái sinh mới xuất hiện tại Việt Nam từ ngày 10/8/2017 nhưng đã có những bước tăng trưởng ấn tượng, thu hút được nhiều nhà đầu tư. Vậy ở nước ta hiện nay những sàn chứng khoán phái sinh nào uy tín nhất. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Sàn chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán phái sinh được định nghĩa là chứng khoán thứ cấp, giá trị của nó được tính dựa trên giá trị chứng khoán chính thường gọi là chứng khoán cơ sở.
Sàn chứng khoán phái sinh là gì?
Sàn chứng khoán phái sinh là một thị trường, nơi đó các nhà đầu tư cá nhân/tổ chức trao đổi các hợp đồng hay các sản phẩm phái sinh.
Nó hoạt động như một trung gian cho tất cả các giao dịch có liên quan, và lấy biên ban đầu từ cả 2 bên trao đổi để hoạt động đảm bảo.
Mặc dù giá trị của một phái sinh dựa trên một tài sản cơ sở, nhưng quyền sở hữu phái sinh không có nghĩa là quyền sở hữu tài sản đó.
Các sản phẩm giao dịch trên sàn chứng khoán phái sinh
Sản phẩm chứng khoán phái sinh là sản phẩm giao dịch trên giá trị của một tài sản cơ sở. Ở Việt Nam, hợp đồng phái sinh chủ yếu dựa vào chỉ số VN30 trên sàn giao dịch HOSE, có 4 loại sản phẩm phái sinh (gắn link bài liên quan trên trang web công ty):
- Hợp đồng Tương lai (Futures)
- Hợp đồng kỳ hạn (Forwards)
- Hợp đồng hoán đổi (Swaps)
- Hợp đồng quyền chọn (Options)
Cấu trúc vận hành của sản phẩm phái sinh trên sàn giao dịch
Cấu trúc vận hành của sản phẩm phái sinh trên sàn giao dịch
Cấu trúc vận hành cụ thể của sản phẩm chứng khoán phái sinh:
- Bước 1: Đầu tiên sở giao dịch sẽ tiến hành xây dựng sản phẩm và gửi tới những cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
- Bước 2: Nếu những hợp đồng tương lai đạt tiêu chuẩn cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét, duyệt và cấp phép.
- Bước 3: Đối với các hợp đồng sở giao dịch sẽ niêm yết sản phẩm phát hành vào ngày T có kỳ hạn khác nhau. Niêm yết và hủy niêm yết tự động với các sản phẩm chứng khoán phái sinh khi đáo hạn ở các sàn giao dịch chứng khoán.
- Bước 4: Nhà đầu tư sẽ dễ dàng tiến hành giao dịch (mua/bán) phái sinh trên sàn giao dịch và có thể đóng/mở vị thế tại bất kỳ thời điểm nào.
- Bước 5: Tất toán các vị thế và thanh toán phần chênh lệch khi đến ngày T+n.
Điểm danh 3 sàn chứng khoán phái sinh uy tín tại Việt Nam
Tại Việt Nam, có 3 sàn giao dịch chứng khoán phái sinh uy tín là: sàn HOSE (tại TP. Hồ Chí Minh), sàn UPCOM (tại Hà Nội), sàn HNX (Hà Nội).
Sàn chứng khoán phái sinh HOSE
Sàn chứng khoán phái sinh HOSE
HOSE là tên viết tắt của sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (Ho Chi Minh Stock Exchange). Được thành lập tháng 7/2000 và là đơn vị trực thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước của Việt Nam. Sàn có trách nhiệm tổ chức, quản lý và điều hành hệ thống giao dịch chứng khoán niêm yết của Việt Nam.
Sản phẩm giao dịch trên sàn HOSE bao gồm: Chứng chỉ quỹ ETF, chứng chỉ quỹ đóng, cổ phiếu, trái phiếu, các giao dịch thỏa thuận và chứng khoán phái sinh.
Mục tiêu hoạt động của sàn HOSE:
- Vận hành, tổ chức thị trường chứng khoán phái sinh một cách hiệu quả và minh bạch.
- Đầu tư nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, cơ sở hạ tầng giúp các nhà đầu tư và doanh nghiệp thực hiện giao dịch đơn giản và thuận tiện hơn.
- Tăng cường thu hút đầu tư trong nước và quốc tế góp phần đẩy mạnh huy động vốn cho nền kinh tế phát triển.
- Đảm bảo lợi ích cao nhất khi các nhà đầu tư và doanh nghiệp tham gia vào sàn giao dịch.
Ưu điểm của sàn chứng khoán phái sinh HOSE:
- Là sàn chứng khoán được thành lập đầu tiên và cũng là sàn lớn nhất tại Việt Nam, danh sách các công ty niêm yết trên sàn rất đa dạng và đầy đủ.
- VN30 là chỉ số chứng khoán của Top 30 Công ty tăng trưởng tốt nhất trên sàn HOSE, cũng là sản phẩm phái sinh đầu tiên cũng được niêm yết trên sàn. Tài sản cơ sở của hợp đồng này là chỉ số VN30 nên chứng khoán phái sinh sẽ phụ thuộc vào chỉ số này.
- Sàn HOSE có tính thanh khoản luôn ở mức cao so với các sàn ở Việt Nam.
Nhược điểm:
- Hệ thống công nghệ thông tin của sàn giao dịch còn nhiều hạn chế dẫn tới thường xuyên xảy ra tình trạng bị sập sàn giao dịch khi dạo gần đây có nhiều nhà đầu tư gia nhập sàn dẫn đến quá tải.
- Đôi khi nó còn ảnh hưởng đến giao dịch do không khớp lệnh đúng lúc, điều này gây ra sự khó chịu cho các nhà đầu tư.
Sàn giao dịch chứng khoán phái sinh HNX
Sàn giao dịch chứng khoán phái sinh HNX
HNX là Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội hoạt động dưới quyền của Ủy ban chứng khoán nhà nước. Vốn hóa thị trường của HNX tính đến tháng 4/2020 đạt 197,273 tỷ đồng.
Nhờ sự phát triển của thị trường chứng khoán nói chung, HNX đã đạt được những con số ấn tượng về giao dịch chứng khoán phái sinh cụ thể:
- Khối lượng hợp đồng giao dịch bình quân đạt hơn 76.000 hợp đồng/phiên.
- Giá trị giao dịch bình quân theo danh nghĩa hợp đồng đạt 7,200 tỷ đồng/phiên.
- Khối lượng mở (OI) tại thời điểm tháng 12/2018 đã đạt được 19,500 hợp đồng, gấp 2,35 lần so với phiên giao dịch đầu năm đó.
- Thị trường chứng khoán phái sinh tháng 4/2021 trên sàn HNX tăng mạnh so với tháng trước, số lượng hợp đồng tương lai chỉ số VN30 giao dịch bình quân tăng 29,23% so với tháng trước.
- Đặc biệt khối lượng giao dịch kỷ lục đạt 281.627 hợp đồng trong ngày 20/04/2021.
Ưu điểm của sàn giao dịch HNX:
- Là một trong 2 sàn chứng khoán phái sinh được niêm yết chính thức trên thị trường.
- Khi giao dịch chứng khoán phái sinh tại HNX đảm bảo tính minh bạch và an toàn do sàn chịu sự quản lý và kiểm soát trực tiếp của Bộ tài chính.
- Biên độ dao động lớn phù hợp với các nhà đầu tư.
- Nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận với các thông tin về tài chính doanh nghiệp, báo cáo, biến động thị trường,… Do được công khai tại cổng thông tin của HNX, giúp các nhà đầu tư có thể đưa ra các quyết định chính xác hơn.
- Nhờ hệ thống thông minh của HNX và mạng lưới các công ty chứng khoán thành viên các nhà đầu tư dễ dàng tìm kiếm và chọn lựa đối tác để giao dịch.
Nhược điểm:
- Tính thanh khoản của sàn này chưa cao, một số mã chứng khoán có thể không tìm thấy trên sàn này do quy định niêm yết.
- Các hợp đồng tương lai trên thị trường hiện nay chủ yếu là hợp đồng tương lai chỉ số VN30.
Sàn giao dịch chứng khoán SSI
Sàn giao dịch chứng khoán SSI
SSI là sàn giao dịch trực thuộc Công ty cổ phần chứng khoán Sài Gòn được thành lập từ năm 1999 và có trụ sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh. Sàn hoạt động ở hai lĩnh vực chủ yếu là tư vấn đầu tư và môi giới chứng khoán, chủ yếu trên sàn HOSE và cả sàn HNX.
Tính đến quý I năm 2021, giao dịch hợp đồng tương lai trên sàn chứng khoán phái sinh SSI đạt mức 1390 tỷ đồng. Trong bối cảnh nền kinh tế vẫn đang chật vật vì dịch bệnh thì giao dịch trên sàn vẫn tăng trưởng ấn tượng dự báo một năm hoạt động sôi nổi trên sàn này.
Ưu điểm của sàn SSI:
- Kinh nghiệm lâu năm trên thương trường, có uy tín và là lựa chọn hàng đầu của các nhà đầu tư lớn.
- Nguồn vốn và tiềm lực tài chính mạnh mẽ.
- Nguồn nhân lực dồi dào có kinh nghiệm, kiến thức thị trường tốt giúp nhà đầu tư đạt được lợi nhuận cao.
- Các đối tác, doanh nghiệp lớn như Vinamilk, Vietinbank, Hoàng Anh Gia Lai… tin tưởng hợp tác.
- Cung cấp nguồn thông tin xác thực, đầy đủ, phân tích chuyên sâu cho công chúng, nhà đầu tư.
- SSI là công ty đầu tiên tại Việt Nam được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh.
Nhược điểm:
- Phí giao dịch của SSI khá cao (từ 0,25% đến 0,40%/tổng giá trị giao dịch), cao hơn khoảng 0,1% cho mỗi giao dịch so với các công ty chứng khoán khác. Vì vậy SSI phù hợp với nhà đầu tư lớn, nhà đầu tư tổ chức, hơn là những nhà đầu tư cá nhân.
- SSI không đầu tư quá nhiều cho hệ thống giao dịch nên hệ thống hay bị lỗi, trục trặc trong quá trình giao dịch. Mang đến trải nghiệm không tốt cho khách hàng.
Kết luận
Trên đây là một số thông tin hữu ích về 3 sàn chứng khoán phái sinh uy tín trên thị trường Việt Nam. Nếu có mong muốn trải nghiệm thêm nhiều giao dịch phái sinh, bạn cũng có thể tham khảo thêm các sàn như Mitrade, VNDirect, MBS,…để có những trải nghiệm giao dịch phái sinh mới mẻ. Hy vọng qua bài viết các bạn có thể lựa chọn được cho mình sàn giao dịch phù hợp nhất để đầu tư hiệu quả. Chúc các bạn thành công.
