Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm là gì?
Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm là quyền được mua thêm lượng cổ phiếu mới với mức giá thấp theo quy định mà doanh nghiệp phát hành. Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm là quyền lợi mà các cổ đông trong công ty có được, các doanh nghiệp sẽ cấp cho người đó thêm lợi ích mua thêm lượng cổ phiếu nhất định với mức giá thấp vào các chương trình phát hành thêm cổ phiếu của mình.
Quyền mua cổ phiếu được xem là quyền dành cho các cổ đông trong thời gian ngắn hạn. Tương đương với cổ phiếu đang nắm giữ thì người mua được mua tương ứng bấy nhiêu cổ phiếu trong đợt phát hành thêm đó. Vì thế quyền mua cổ phiếu phát hành thêm chính là đặc quyền dành cho cổ đông của công ty. Quyền mua này được xem như 1 chứng khoán giao dịch, địa diện cho cổ phiếu mỗi quyền mua là tương ứng với 1 cổ phiếu. Vậy nên quyền mua có thể được giao dịch mua bán như cổ phiếu, bạn có thể bán quyền mua cổ phiếu cho người khác với mức giá tương đương cổ phiếu được mua.
Điều gì xảy ra nếu công ty phát hành thêm cổ phiếu
Nếu công ty phát hành thêm cổ phiếu thì sao?
Đối với cổ đông hiện tại
Khi công ty phát hành thêm cổ phiếu sẽ làm gia tăng số lượng cổ phiếu phổ thông được giao dịch trên thị trường chứng khoán. Và việc phát hành thêm cổ phiếu có thể sẽ gây bất lợi cho nhà đầu tư bởi cổ phiếu mà họ sở hữu hiện tại bị pha loãng hoặc giảm xuống, và trong nhiều trường hợp có thể dẫn đến việc nhà đầu tư bán tháo ra ngoài. Hiện tượng pha loãng cổ phiếu xảy ra khi số lượng cổ phiếu phát hành thêm làm giảm giá trị cổ phiếu hiện tại của nhà đầu tư
Chẳng hạn khối lượng cổ phiếu phổ thông của một công ty A trong năm 2020 là 602.945.613, nhà đầu tư đang sở hữu 5% cổ phần tương ứng với 30.147.280. Khi công ty đó có kế hoạch phát hành thêm 329 triệu cổ phiếu cổ phiếu vào năm 2021 thì số lượng cổ phần nhà đầu tư đang sở hữu chiếm 3.23% số lượng cổ phần của công ty. Nói cách khác là cổ phiếu mà nhà đầu tư nắm giữ đã bị pha loãng
Đối với giá cổ phiếu
Khi phát hành thêm cổ phiếu, chỉ số EPS sẽ giảm như vậy mới có thể khiến giá cổ phiếu bị giảm ban đầu. Tuy nhiên nếu một công ty huy động vốn để trả nợ, để góp phần làm giảm chi phí lãi vay có thể được xem là một dấu hiệu tốt khiến giá cổ phiếu của công ty tăng.
Chẳng hạn: Công ty chứng khoán SSI vào đầu tháng 6/2021 có kế hoạch phát hành thêm 329 triệu cổ phiếu để tăng vốn cổ phần nhằm nâng tỷ lệ margin phục vụ hoạt động kinh doanh. Sau ngày 5/6 giá cổ phiếu SSI sau đó giảm nhẹ, khối lượng bán ra cho thấy nhà đầu tư đang lo ngại về việc phát hành thêm cổ phiếu làm giảm EPS. Tuy nhiên nhịp giảm chỉ trong vài ngày, đến ngày 09/06/2021 giá cổ phiếu của SSI có xu hướng tăng trở lại. Điều này cho thấy nhà đầu tư đã đánh giá lại tiềm năng tăng trưởng của thị trưởng của thị trường chứng khoán cũng như năng lực sử dụng vốn và kỳ vọng vào lợi nhuận của SSI sẽ tăng trưởng trong thời gian sắp tới nên quyết định mua vào cổ phiếu SSI.
Như vậy đối với những công ty đang gặp khó khăn trong vấn đề tài chính có thể phát hành thêm cổ phiếu để duy trì hoạt động kinh doanh. Với trường hợp này cổ phiếu của công ty sẽ khó mà tăng giá, nếu công ty sử dụng nguồn vốn hiệu quả hay mang lại mức sinh lợi thấp hơn chi phí vốn thì công ty đó không những không làm gia tăng giá trị cho cổ đông của nó mà còn làm suy giảm giá trị của cổ đông.
Bản chất của việc công ty phát hành thêm cổ phiếu
Phát hành thêm cổ phiếu để làm cổ phiếu thưởng sẽ không làm tăng nguồn tài chính
Đây là trường hợp công ty sẽ không thu thêm tiền từ cổ đông, việc phát hành thêm cổ phiếu từ lợi nhuận giữ lại hoặc từ thặng dư vốn.
Vốn chủ sở hữu của một công ty = vốn điều lệ + lợi nhuận giữ lại + các quỹ trích lập + thặng dư vốn
Trong đó:
- Vốn điều lệ = mệnh giá cổ phiếu x số lượng cổ phiếu.
Vốn điều lệ có ý nghĩa xác định tỷ lệ sở hữu của các cổ đông đối với công ty tương ứng với số lượng cổ phần mà cổ đông đó nắm giữ.
- Lợi nhuận giữ lại và lợi nhuận sau thuế được để lại công ty để tái đầu tư.
- Thặng dư vốn: Sự chênh lệch giữa giá phát hành và mệnh giá của những đợt phát hành vốn trước đây.
Như vậy khi một công ty khi công bố phát hành thêm cổ phiếu để làm cổ phiếu thưởng sẽ lấy từ lợi nhuận giữ lại và từ thặng dư vốn thì đồng nghĩa với việc chuyển một phần hay toàn bộ số dư từ tài khoản thặng dư vốn và lợi nhuận giữ lại sang tài khoản vốn điều lệ. Kết quả của nghiệp vụ này là sự tăng lên của vốn điều lệ và tăng lên số lượng cổ phiếu, giảm số dư kế toán của lợi nhuận giữ lại và thặng dư vốn mà giá trị doanh nghiệp vẫn không thay đổi. Hay nói cách khác thì giá trị số vốn cổ đông không thay đổi, tỷ lệ sở hữu của cổ đông trong doanh nghiệp không thay đổi. Chỉ có số lượng cổ phiếu lưu hành tăng lên.
Phát hành cổ phiếu đi kèm với việc tăng nguồn tài chính cho công ty
Đối với trường hợp này thì công ty sẽ thu tiền mua cổ phần từ cổ đông. Điều mà nhà đầu tư cần quan tâm đó là đánh giá xem liệu công ty sử dụng vốn tăng lên như thế nào? Nếu số vốn được dùng để mang lại mức sinh lời cao hơn chi phí vốn thì cổ phiếu của công ty này có hy vọng được tăng lên. Ngược lại nếu công ty sử dụng vốn không hiệu quả hay mang lại mức sinh lợi thấp hơn chi phí vốn thì công ty đó không những không làm gia tăng giá trị cho cổ đông của nó mà còn làm suy giảm giá trị của cổ đông.
Hiện nay nhiều công ty thường dùng cách phát hành thêm cổ phiếu để thu tiền vốn từ cổ đông, thế nhưng việc sử dụng vốn của công ty lại không hiệu quả mà nếu có hiệu quả thì nội bộ công ty cũng không công khai về số vốn đó. Nhiều nhà đầu tư quyết định mua cổ phiếu phát hành thêm vì nghĩ cổ phiếu phát hành ưu đãi sẽ kích thích tăng giá mà không đánh giá kỹ càng hiệu quả sử dụng vốn tăng thêm của công ty.
Điều kiện công ty phát hành thêm cổ phiếu để để tăng vốn?
Điều kiện công ty phát hành thêm cổ phiếu để để tăng vốn?
Theo quy định tại Điều 25 Luật Chứng khoán thì công ty đại chúng là công ty thuộc một trong ba trường hợp sau đây:
- Công ty đã thực hiện chào bán cổ phiếu ra công chúng;
- Công ty có cổ phiếu được niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán;
- Công ty có cổ phiếu được ít nhất một trăm nhà đầu tư sở hữu, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và có vốn điều lệ đã góp từ mười tỷ đồng trở lên.
Với những công ty đại chúng, khi muốn tăng vốn, công ty có thể phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu. Đặc biệt đối với những công ty có tình hình kinh doanh thuận lợi được nhà đầu tư đánh giá cao thì đây là cách thức hiệu quả để thu hút thêm nguồn vốn.
Điều kiện phát hành cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu:
- Có quyết định của Đại hội đồng cổ đông thông qua phương án phát hành cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu
- Có đủ nguồn thực hiện căn cứ từ báo cáo tài chính gần chính được kiểm toán từ các nguồn sau đây:
- Thặng dư vốn
- Quỹ đầu tư phát triển
- Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
- Quỹ khác (nếu có) được sử dụng để bổ sung vốn điều lệ theo quy định của pháp luật.
Lưu ý một điều Tổng giá trị các nguồn vốn nêu trên phải đảm bảo không thấp hơn tổng giá trị vốn cổ phần tăng thêm theo phương án được Đại hội đồng cổ đông thông qua.
Công ty thực hiện phát hành thêm cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu phải thực hiện báo cáo cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Tài liệu báo cáo bao gồm:
- Báo cáo phát hành cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu
- Quyết định của Đại hội đồng cổ đông thông qua phương án phát hành
- Quyết định của Hội đồng quản trị thông qua việc triển khai thực hiện phương án phát hành
- Báo cáo tài chính gần nhất được kiểm toán theo quy định
- Tài liệu chứng minh việc đã điều chuyển lợi nhuận từ các công ty con về công ty mẹ theo hướng dẫn về phân phối lợi nhuận của chế độ kế toán doanh nghiệp trong trường hợp công ty mẹ phát hành cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối và nguồn vốn thực hiện thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính hợp nhất, cao hơn mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính của công ty mẹ.
- Phương án xử lý cổ phần lẻ (nếu có) được Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị thông qua.
Thời hạn: Trong vòng 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được tài liệu báo cáo, nếu có yêu cầu sửa đổi, bổ sung, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có văn bản gửi tổ chức phát hành về việc sửa đổi, bổ sung.
Trong vòng 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước gửi thông báo cho tổ chức phát hành thực hiện hoặc có văn bản từ chối nêu rõ lý do.
Công bố trên phương tiện thông tin đại chúng:
Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo về việc nhận được đầy đủ tài liệu báo cáo, tổ chức phát hành phải công bố thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc phát hành cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu ít nhất là 07 ngày làm việc trước ngày đăng ký cuối cùng.
Ngày đăng ký cuối cùng không được quá 45 ngày kể từ ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo về việc nhận được đầy đủ tài liệu báo cáo.
Đăng ký niêm yết:
Công ty đại chúng có cổ phiếu niêm yết phải tiến hành đăng ký niêm yết bổ sung với Sở Giao dịch Chứng khoán đối với số lượng cổ phiếu đã phát hành trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo kết quả phát hành.
Cách tính giá cổ phiếu phát hành thêm
Công thức tính giá cổ phiếu phát hành thêm, điều chỉnh giá khi chia cổ tức được thực hiện theo Định luật bảo toàn vốn hóa và dòng tiền
Khi đó, tổng vốn hóa và tiền trước và sau ngày giao dịch không hưởng quyền là bằng nhau. ta sẽ có công thức áp dụng để tính như sau:
Công thức tính giá điều chỉnh khi trả cổ tức
Tính giá điều chỉnh khi trả cổ tức bằng cổ phiếu, cổ phiếu thưởng, cách tính giá cổ phiếu sau khi phát hành thêm như sau
Giả sử cổ tức được bằng cổ phiếu với tỷ lệ 100:20 (tức là 20% hay mỗi cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu sẽ được nhận thêm 20 cổ phiếu mới sau khi chia => b = 20%
Thưởng cho cổ đông cổ phiếu thưởng với tỷ lệ 100: 30 (tức là 30%) => b = 30%
Một mã cổ phiếu có giá là 150.000 đồng/cổ phiếu. Áp dụng công thức ta có:
Áp dụng công thức: P’ = P/(1+b) = 150.000/(1+20%+30%) = 100.000 đồng
Như vậy trên đây là những thông tin về cổ phiếu và điều kiện để một công ty phát hành thêm cổ phiếu. Với những kiến thức mà Daututietkiem.vn về đầu tư vừa rồi hy vọng bạn có thể nắm bắt được nền tảng cơ bản để phục vụ việc đầu tư cổ phiếu của mình hiệu quả.
