Quỹ đầu tư mạo hiểm là một hình thức đầu tư phổ biến tại các nước phát triển trên thế giới song ở Việt Nam, hình thức này vẫn còn khá mới mẻ. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư chuyên nghiệp thì đây là loại hình đầu tư hấp dẫn, mang lại lợi nhuận cực kỳ lớn. Vậy thực chất quỹ đầu tư mạo hiểm là gì? Danh sách các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam như thế nào? Đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé, vì chúng sẽ có nhiều thông tin mà bạn muốn tìm hiểu!
Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?
Quỹ đầu tư mạo hiểm đóng một vai trò rất lớn trong việc hình thành nên hệ sinh thái Startup và các công ty khởi nghiệp
Quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital) là một loại hình kinh tế quỹ mà tại đây cho phép các nhà đầu tư rót tiền vốn vào một công ty mới thành lập, chưa niêm yết thị trường chứng khoán nhưng lại có tốc độ phát triển nhanh và đặc biệt là thường ứng dụng công nghệ mới. Chính vì thế, các quỹ này đóng một vai trò rất lớn trong việc hình thành nên hệ sinh thái Startup nói chung và nguồn sống cho các công ty khởi nghiệp nói riêng.
Cũng giống như các loại quỹ đầu tư khác, quỹ đầu tư mạo hiểm cũng có những ưu, nhược điểm khác nhau. Để tìm hiểu kỹ hơn về loại quỹ này, trước hết chúng ta cần nắm được vai trò cũng như hạn chế của chúng.
Xem thêm: Đầu tư mạo hiểm là gì?
Vai trò và hạn chế của quỹ đầu tư mạo hiểm là gì?
Vai trò của Quỹ đầu tư mạo hiểm
Như chúng ta biết, các doanh nghiệp trên thị trường, đặc biệt là các doanh nghiệp Startup và mới khởi nghiệp đều không thể thiếu nguồn vốn để phát triển và duy trì. Khi không thể tiếp cận được với thị trường vốn từ ngân hàng hay bất kỳ công cụ nợ khác thì Quỹ đầu tư mạo hiểm chính là nguồn vốn duy nhất mà doanh nghiệp có thể khai thác. Nói cách khác, quỹ đầu tư mạo hiểm là một công cụ không thể thiếu đối với các Startup để có thể phát triển, tồn tại và mở rộng doanh nghiệp của mình.
Hạn chế của Quỹ đầu tư mạo hiểm
Đầu tư mạo hiểm có phải là một “trò chơi” mạo hiểm hay không?
Giống như tên gọi của nó, quỹ đầu tư mạo hiểm là một hình thức đầu tư “mạo hiểm” và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đây thường được coi là đầu tư rủi ro cao vượt quá tiêu chuẩn của các khoản vay ngân hàng hay thị trường vốn. Bởi đầu tư vào những công ty hoàn toàn mới, nếu họ thất bại đồng nghĩa với việc bạn sẽ mất rất nhiều tiền.
Tuy nhiên, nếu họ thành công, mang lại đủ lợi nhuận để được niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc có thể bán cổ phiếu thì sẽ dẫn đến lợi tức đầu tư cao. Do đó, để tham gia vào quỹ đầu tư này, nhà đầu tư nên dựa vào kinh nghiệm và tìm hiểu, phân tích kỹ càng thông tin nhằm dự đoán triển vọng phát triển trong tương tương lai của công ty mà mình có ý định đầu tư vào.
Một vấn đề nữa đó là các nhà đầu tư của quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ nhận được vốn chủ sở hữu trong công ty mà họ rót vốn vào. Do vậy, họ sẽ có quyền quan trọng trong việc thực hiện các quyết định của công ty. Điều này đôi khi cũng gây nên tâm lý e ngại cho các công ty Startup khi kêu gọi đầu tư.
Top 10 quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam
Dưới đây là danh sách các quỹ đầu tư mạo hiểm phổ biến và đánh giá cao tại Việt Nam về độ uy tín cũng như khả năng tạo lợi nhuận cao cho nhà đầu tư trong những năm gần đây.
1. Dragon Capital
Dragon Capital – Một trong những quỹ quản lý có bề dày kinh nghiệm nhất tại Việt Nam
Tập đoàn Dragon Capital được thành lập năm 1994, là một trong những quỹ quản lý có bề dày kinh nghiệm nhất tại Việt Nam, là Tập đoàn đầu tư tổng hợp tập trung chuyên biệt cho thị trường vốn Việt Nam. Công ty có văn phòng tại TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh (dưới sự kiểm soát của Ủy Ban Chứng Khoán Việt Nam) và tại Vương quốc Anh (dưới sự kiểm soát FSA)
2. Mekong Capital
Mekong Capital là quỹ đầu tư chuyên về vốn cổ phần chưa niêm yết tại Việt Nam, tập trung chủ yếu nhóm ngành theo xu hướng tiêu dùng. Các công ty thuộc danh mục đầu tư của Mekong Capital thường nằm trong số những công ty phát triển nhanh nhất và dẫn đầu thị trường trong các ngành thúc đẩy tiêu dùng tại Việt Nam như hàng tiêu dùng, phân phối, nhà hàng, bán lẻ… Quỹ tập trung vào các công ty bắt kịp sức tiêu thụ ngày càng tăng cao của các tầng lớp trung lưu đang tăng trưởng mạnh mẽ của Việt Nam bao gồm phân phối và bán lẻ, phát triển thương hiệu.
3. IDG Venture
Tập đoàn IDG Venture chính là quỹ có công khởi tạo làn sóng khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam.
IDG Venture là Tập đoàn của Mỹ, đầu tư vào Việt Nam từ năm 2004. Tập đoàn này dự tính đầu tư mạo hiểm vào Việt Nam 80 – 100 triệu USD giai đoạn năm 2003 – 2010 với lĩnh vực xuất bản ấn phẩm chuyên ngành, tổ chức các triển lãm hội nghị trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Trong quá trình hoạt động, IDG Venture đã phải hình dung ra thị trường và nhu cầu của mọi người trong thị trường ấy như thế nào, sau đó tìm ra những con người và sản phẩm mạo hiểm đầu tiên để thực hiện chiến lược đầu tư mạo hiểm của mình
Hiện nay, IDG Venture đang quản lý số tiền đầu tư mạo hiểm là 100 triệu USD. Đối tượng của quỹ này thường là những công ty truyền thống hoặc Startup công nghệ có xu hướng ứng dụng công nghệ cao để cải tổ lại toàn bộ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Có thể nói Tập đoàn IDG Venture chính là quỹ có công khởi tạo làn sóng khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam.
4. VinaCapital Foundation (VCF)
VinaCapital được thành lập năm 2003, bởi ông Horst Geicke – Doanh nhân, nhà đầu tư và quan chức gốc Đức ở Châu Á, sống tại Hồng Kông và Việt Nam từ những năm 1980. Ông là chủ tịch điều hành cho đến năm 2012. Quỹ quản lý tới 1,8 tỷ đô la và tập trung chủ yếu vào đầu tư chứng khoán, bất động sản. VinaCapital cũng là quỹ đầu tư công nghệ làm chủ các dự án công nghệ đình đám hiện nay. Khẩu vị của quỹ thường tập trung vào những Startup đã có thành công nhất định trên thị trường. Chính vì thế, quỹ thường vào những vòng gọi vốn sau với số tiền đầu tư rất lớn.
5. CyberAgent Ventures (CAV)
CyberAgent Ventures (CAV) – Quỹ tập trung vào các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực internet
Tại Việt Nam, CyberAgent Ventures (CAV) là một trong số ít các quỹ đầu tư mạo hiểm đã rót vốn tích cực vào công cuộc tìm kiếm những cơ hội đầu tư mới ở lĩnh vực Internet. Các công ty Nhật có đặc điểm thường liên kết rất chặt chẽ với nhau, nhất là khi đầu tư ra nước ngoài.
CAV có nhu cầu tìm kiếm các cơ hội sáng chế trên thế giới để đầu tư. Quỹ tập trung vào các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực internet, được quản lý bởi các doanh nhân tài năng và chiếm một thị phần cao. Lĩnh vực hoạt động chủ yếu của công ty bao gồm thương mại điện tử, tài chính và dịch vụ internet cho người dùng. Nguồn vốn dành cho đầu tư của công ty rơi vào khoảng 500.000 USD – 10.70.000 USD. Các thị trường đầu tư chính của CAV bao gồm Việt Nam, Thái Lan và Indonesia.
Trong 12 dự án CAV đầu tư vào Việt Nam, Vật Giá chính là dự án được đánh giá thành công nhất. Vật Giá có sự tăng trưởng nhanh cả về quy mô lẫn vị thế trên thị trường. Bên cạnh đó, 2 dự án khác cũng đáng chú ý của CAV đó là Foody và TeaMobi. Nếu như vào thời điểm TeaMobi bắt đầu, thị trường rất lớn và không có nhiều đối thủ thì Foody với dịch vụ tìm kiếm nhà hàng chất lượng cao kết hợp cùng các đánh giá chính xác từ người dùng được CAV kỳ vọng có thể trở thành số 1 trong thị trường ẩm thực Việt Nam.
6. DFJ VinaCapital
DFJ VinaCapital là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên trong nước, kết hợp kinh nghiệm đầu tư quốc tế cùng sự am hiểu về thị trường địa phương để giúp các công ty trong quỹ phát triển thành công trong môi trường hoạt động tại Việt Nam. Ngay trước lễ khai trương, DFJV đã đầu tư 2 triệu USD cho cổng internet quan trọng của Việt Nam là timnhanh.com.
DFJ VinaCapital là một quỹ đầu tư trong VinaCapital đồng thời cũng là một thành viên trong mạng lưới đầu tư Draper Fisher Jurvetson (DFJ). VinaCapital chính là tập đoàn quản lý quỹ đi đầu tại Việt Nam với hơn 200 doanh nghiệp trong danh mục đầu tư. Với vốn tham gia trong hơn 600 công ty trên toàn cầu, DFJ là mạng lưới quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu thế giới. Hai mạng lưới đầu tư lớn này đã giúp DFJ VinaCapital trở thành một nhà hỗ trợ đắc lực và là cầu nối quan hệ lý tưởng cho các doanh nghiệp trong quỹ.
Đầu tư của DFJ VinaCapital vào các công ty được xây dựng dựa trên sự hợp hợp tác lâu dài, bền vững với những nhà sáng lập. Quỹ là một nhân tố quan trọng trong tất cả các doanh nghiệp được nhận đầu tư và hợp tác chặt chẽ với đội ngũ quản lý nhằm đạt được những mục tiêu đã được đề ra.
7. Kusto Việt Nam
Kusto Việt Nam là một nhóm nhà đầu tư nước ngoài hiện đang tiến hành công cuộc đầu tư sang các thị trường Nga, Trung Quốc, Kazakhstan, Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam. Đây là quỹ được xem là luôn khiến người khác tò mò khi nhắc tên bởi độ kín tiếng và ít thông tin. Một số hoạt động nổi bật của Kusto Việt Nam như: Everyday.vn, Truongxua.vn, Wada.vn,…
Vào năm 2005, Kusto Group thành lập công ty Quản lý đầu tư mạo hiểm BTA tại Việt Nam – tiền thân của Kusto Việt Nam ngày nay. Bước chân đầu tiên của Kusto Group khi đặt xuống thị trường Việt Nam đó là vào thị trường bất động sản. Cho đến ngày nay, nhờ những nỗ lực không ngừng, Kusto Group đã đạt được những bước tiến vượt bậc khi liên tục mở rộng danh mục đầu tư. Kusto Group đã ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Petro Việt Nam trong các dự án khai thác khoáng sản, dầu mỏ và trở thành đối tác chiến lược của nhiều tập đoàn lớn chuyên về vật liệu xây dựng, cơ sở hạ tầng, dịch vụ logistics như CotecCons, Descon, VCM, Cosevco…
8. Prosperous Vietnam Investment (PVNI)
PVNI là quỹ đầu tư mạo hiểm dành cho các cá nhân và đội ngũ mới khởi nghiệp. PVNI đặc biệt quan tâm đến việc đầu tư trong giai đoạn đầu cho các nhóm khởi nghiệp có đam mê, nhiệt huyết, có kỹ năng chuyên môn tốt và định hướng rõ ràng hướng đi trong tương lai cũng như tiềm năng phát triển của sản phẩm. PVNI có khả năng đầu tư từ 5.000 USD – 250.000 USD cho mỗi dự án hoặc cũng có thể nhiều hơn nữa tùy từng trường hợp cụ thể.
9. FPT Ventures
FPT Ventures là cầu nối giúp các Startup kết nối với các Quỹ tăng tốc khởi nghiệp Việt Nam
FPT hiện đang hợp tác chiến lược với các quỹ và vườn ươm quốc tế với mong muốn có thể biến Việt Nam thành một quốc gia khởi nghiệp cũng như tạo ra một môi trường khởi nghiệp sinh động cho mục tiêu 5.000 công ty công nghệ đến năm 2020.
Đặc điểm của quỹ là thường đầu tư vốn Seed và Serie A vào các công ty đã trải qua giai đoạn phát triển ý tưởng và đã đưa vào kinh doanh hoặc các nhóm tốt nghiệp từ các vườn ươm khởi nghiệp trong khu vực và quốc tế có quan hệ với FPT
FPT Ventures là cầu nối giúp các Startup kết nối với các Quỹ tăng tốc khởi nghiệp Việt Nam. Tại đây, các nhóm khởi nghiệp sẽ có cơ hội được đầu tư, hỗ trợ, đào tạo trong lĩnh vực công nghệ thông tin, internet, mobile, tài chính để trở thành các doanh nghiệp thành công và phát triển trong tương lai.
10. Golden Gate Venture
Đây là quỹ đầu tư mạo hiểm tại khu vực Đông Nam Á. Từ năm 2011, Golden Gate Ventures đã đầu tư vào 35 công ty thuộc hơn 7 quốc gia tại Châu Á, trong đó có cả Việt Nam. Quỹ đầu tư chủ yếu vào các công ty khởi nghiệp về internet và di động ở nhiều lĩnh vực bao gồm thương mại điện tử, sàn giao dịch, thanh toán trực tuyến, ứng dụng di động và nền tảng phần mềm dịch vụ (SaaS).
Gần đây, ứng dụng Lozi.vn của Việt Nam cũng đã nhận được vốn đầu tư từ Quỹ Golden Gate Ventures và quỹ đầu tư từ Tập đoàn DesignOne Japan, một công ty truyền thông Internet tại Nhật Bản.
Xem thêm: Nhà đầu tư mạo hiểm là gì?
Kết luận
Quỹ đầu tư mạo hiểm là một sân chơi sinh lời hấp dẫn nhưng cũng đầy thử thách và mạo hiểm đối với các nhà đầu tư. Để tham gia đầu tư thành công loại hình này, chắc chắn nhà đầu tư phải dành rất nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu kiến thức cũng như các thương vụ đầu tư của những bậc tiền bối đi trước.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho các bạn những thông tin cơ bản về các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam. Chúc các bạn thật sáng suốt và đủ bản lĩnh để tham gia “thương vụ bạc tỷ” này nhé!
