Quỹ tương hỗ là gì? Đầu tư vào quỹ tương hỗ có an toàn?

Khi thị trường chứng khoán có dấu hiệu hạ nhiệt, nhà đầu tư lại càng phân vân bởi có quá nhiều kênh đầu tư mới. Vậy lúc này nên đầu tư vào đâu? Quỹ tương hỗ liệu có thể là một câu trả lời đủ tốt cho hầu hết các nhà đầu tư. Cùng chúng tôi tìm hiểu về quỹ tương hỗ ngay nhé!

Quỹ tương hỗ là gì?

Quỹ tương hỗ trong tiếng Anh được gọi là Mutual Fund. Quỹ tương hỗ là mô hình quỹ được thành lập với nhiều nguồn tiền huy động từ các nhà đầu tư khác nhau. Với mục đích là đại diện cho các nhà đầu tư tham gia vào các hạng mục đầu tư lớn như cổ phiếu, trái phiếu, tài sản hay trên các thị trường tiền tệ.

Khi các nhà đầu tư góp tiền vào quỹ tương hỗ thì đồng nghĩa với việc họ sẽ cùng nhau chia sẻ lợi nhuận hoặc thua lỗ. Đây là cách phân tán rủi ro từ những khoản đầu tư xấu, song hành cùng nhau góp nhặt những thành công và đạt được lợi nhuận cao trong quỹ.

Những chuyên gia tài chính, chứng khoán có nhiều kinh nghiệm sẽ là người quản lý và vận hành quỹ tương hỗ. Họ chịu trách nhiệm phân bổ vốn và làm đa dạng hóa các danh mục đầu tư để tạo ra lợi nhuận. Đa phần các danh mục đầu tư của quỹ tương hỗ được cấu trúc và duy trì phù hợp với những mục tiêu đầu tư ban đầu. 

Các loại quỹ tương hỗ

Bài viết này sẽ giới thiệu tới bạn các loại quỹ tương hỗ hiện nay. Cùng xem có những loại nào nhé.

Quỹ chỉ số (Index Fund)

Đầu tiên là Quỹ chỉ số (Index Fund). Quỹ có những đặc điểm sau:

• Đây là quỹ đầu tư có độ rủi ro cao, phù hợp với những nhà đầu tư chấp nhận mạo hiểm. Bởi quỹ này phản ánh khá sát với thị trường. 
• Quỹ không bỏ tất cả tiền vào một mã cổ phiếu mà tập trung đa dạng hóa danh mục cổ phiếu, đa phần là những mã của các công ty có vốn hoá trung bình. 
• Tuy nhiên, rủi ro cao đồng nghĩa với lợi nhuận cũng cao hơn khi bắt đúng nhịp đập thị trường.

Quỹ cố định (Fixed income)

Tiếp theo là Quỹ cố định (Fixed income). Quỹ có những đặc điểm sau:

• Quỹ cố định không tập trung vào các mã cổ phiếu mà tập trung vào những loại tài sản mang đến lợi nhuận ổn định và đều đặn. 
• Chẳng hạn như trái phiếu Chính phủ, trái phiếu địa phương, trái phiếu doanh nghiệp… 
• Hầu hết những sản phẩm này khi bán ra thị trường đều có cam kết về mức lãi suất cố định hàng năm.

Quỹ cân bằng (Balance Income)

Tiếp theo là Quỹ cân bằng (Balance Income). Quỹ có những đặc điểm sau:

• Quỹ cân bằng là mô hình quỹ tương kết hợp giữa quỹ chỉ số và quỹ cố định để đảm bảo lợi nhuận kỳ vọng ở mức khá và mang lại ít rủi ro hơn cho nhà đầu tư.
• Quỹ cân bằng được coi là mô hình ưa thích của nhiều nhà đầu tư vì chúng hội tụ đủ những yếu tố kỳ vọng mà các nhà đầu tư mong muốn.

Các loại quỹ khác

Ngoài 3 loại quỹ tương hỗ cơ bản đã được giới thiệu phía trên thì quỹ tương hỗ còn có nhiều loại khác. Tuy nhiên các quỹ này không quá phổ biến. Bởi những quỹ nhỏ này chỉ đáp ứng một ngách nhỏ của thị trường. Một số quỹ khác như:

• Quỹ ngành (Sector funds)
• Quỹ thị trường tiền tệ (Money Market funds)
• Quỹ cổ phần (Equity funds)
• …

Phương thức hoạt động của quỹ tương hỗ

Nhờ những phần trên bạn nắm được khái niệm và phân loại của quỹ tương hỗ. Tiếp theo đây chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn phương thức hoạt động của quỹ tương hỗ.

Trước khi tìm hiểu phương thức hoạt động của quỹ tương hỗ bạn cần biết và liệt kê được các thành phần trong sơ đồ cấu trúc của một quỹ tương hỗ. Cụ thể bao gồm:

• Nhà đầu tư: Đây là thành phần trực tiếp bỏ tiền vào quỹ tương hỗ, gọi theo một cách khác thì họ là cổ đông của các quỹ đó. Khi quỹ kiếm được lợi nhuận sẽ chia lại cho các nhà đầu tư dựa trên tỷ lệ vốn mà họ đóng góp. Tuy nhiên, khi đầu tư vào quỹ tương hỗ, nhà đầu tư không có quyền quyết định việc đầu tư cụ thể vào những danh mục nào.
• Nhà quản lý quỹ: Đây là đội ngũ lãnh đạo của quỹ, có trách nhiệm chính về mặt pháp lý và làm việc với mục đích chung là tạo ra lợi nhuận cho quỹ mà họ làm việc.
• Hội đồng cố vấn: Đây là những chuyên gia tài chính có chuyên môn cao khi phân tích đầu tư, họ là những người đưa ra các quyết định đầu tư vào các danh mục như thế nào để đem lại lợi nhuận tốt nhất.

Quy trình hoạt động cơ bản của một quỹ tương hỗ chuẩn sẽ gồm 4 bước như sau:

• Bước 1: Nhà đầu tư góp tiền vào quỹ tương hỗ
• Bước 2: Quỹ tương hỗ đầu tư vào thị trường tài chính
• Bước 3: Tiến hành các hoạt động đầu tư mang lại lợi nhuận
• Bước 4: Trả lợi nhuận cho nhà đầu tư

Lợi ích của quỹ tương hỗ

Rất nhiều nhà đầu tư tìm đến các quỹ tương hỗ để rót vốn vào chắc chắn không phải do tự nhiên. Tất cả đều có lí do của nó. Vậy lợi ích mà quỹ tương hỗ đem lại là gì?

Dưới đây là những lợi ích khi mà một nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia thị trường chứng khoán thông qua quỹ tương hỗ sẽ nhận được. Đó là:

• Đầu tư vào quỹ tương hỗ là một kênh đầu tư hợp pháp, được pháp luật Việt Nam bảo vệ. 
• Đầu tư vào quỹ tương hỗ không đòi hỏi quá nhiều kinh nghiệm. Kinh nghiệm bạn cần có ở đây chỉ cần biết rõ được quỹ tương hỗ đó họ thế mạnh đầu tư vào gì, có phù hợp với bạn hay không. Phần còn lại như danh mục đầu tư nào, mã cổ phiếu nào thì đội ngũ cố vấn của quỹ tương hỗ sẽ giải quyết.
• Đầu tư vào quỹ tương hỗ giúp bạn đa dạng hoá được danh mục đầu tư. Khi tự mình nghiên cứu bạn sẽ không đủ thời gian và nguồn lực để làm việc đó. Các quỹ thông thường sẽ đầu tư đa dạng danh mục thay vì tập trung vào một mã. Bởi vậy, việc đầu tư vào quỹ tương hỗ giúp bạn tự động đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.

Dù nhiều lợi ích nhưng khi đầu tư vào quỹ tương hỗ vẫn có những điểm hạn chế. Chẳng hạn như các khoản phí, lệ phí tham gia phải trả cho ban quản lý quỹ còn cao. Nên nếu đầu tư ít thì tỷ lệ lợi nhuận cũng không đáng bao nhiêu. Vậy nên bạn cần lưu ý điểm này khi lựa chọn quỹ đầu tư để tham gia.

Đầu tư vào quỹ tương hỗ sinh lời như nào?

Bạn có thắc mắc đầu tư vào quỹ tương hỗ sinh lời như thế nào. Đây có lẽ là câu hỏi rất nhiều người thắc mắc. Cụ thể được giải thích dưới đây.

Khi tham gia vào quỹ tương hỗ, các nhà đầu tư có thể hưởng được lợi nhuận từ các nguồn:

• Thanh toán cổ tức: từ nguồn đầu tư của quỹ vào các danh mục cổ phiếu nhận cổ tức, sau đó sẽ phân phối lại cho các nhà đầu tư, bạn có thể nhận khoản tiền này hoặc tái đầu tư vào quỹ một lần nữa. Điều này còn tùy thuộc vào điều khoản của từng quỹ mà mọi người tham gia.
• Tăng trưởng doanh mục đầu tư: bạn sẽ nhận được mức lợi nhuận từ việc danh mục của quỹ đầu tư tăng giá, và đây là khoản lãi mà quỹ thu được, và sẽ phân phối đều cho các thanh viên tham gia quỹ.
• Giá trị tài sản ròng: khi giá trị danh mục của quỹ tăng lên thì giá trị tài sản ròng cũng sẽ tăng lên theo, và việc bán nó đi không còn phụ thuộc và người điều hành hoặc cá nhân bạn, nhưng điều tất nhiên là bạn đang có một khoản lợi được sinh ra từ việc này.

Tùy theo quy định của quỹ tương hỗ mà bạn tham gia, sẽ có mức phân phối lợi nhuận khác nhau. Các nhà đầu tư cần nắm rõ và tìm hiểu thật kỹ trước khi rót vốn vào quỹ.

Đầu tư vào quỹ tương hỗ có an toàn không?

Bạn nên nhớ bất cứ hình thức đầu tư nào cũng không cam kết an toàn 100%. Bởi ít nhiều chúng đều tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Tuy vậy, về cơ bản các quỹ luôn đa dạng hóa danh mục đầu tư nên cũng hạn chế rủi ro hơn nhiều so với đầu tư trực tiếp.

Đặc biệt quỹ tương hỗ đều luôn cố gắng tối ưu hoá lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro thấp nhất cho các nhà đầu tư. Nên bạn hoàn toàn yên tâm khi bỏ vốn vào các quỹ tương hỗ.

Bên cạnh đó, việc đầu tư là cả một quá trình. Không chỉ cần có thời gian, tiền vốn mà còn cần cả sự kiên nhẫn. Bạn cần lường trước số tiền này không ảnh hưởng để tài chính của bạn trong ít nhất vài năm tới, kể cả có những tình huống tồi tệ không mong muốn.

Nguyên tắc tham gia quỹ tương hỗ

Bạn có thắc mắc làm sao để tham gia vào quỹ tương hỗ. Nguyên tắc tham gia quỹ tương hỗ là gì? Câu trả lời chính là trước khi tham gia vào mô hình quỹ này, bạn cần đề ra mục tiêu rõ ràng, lường trước rủi ro, cách mua và bán. Chi tiết chúng ta cùng tìm hiểu theo từng mục dưới đây.

Đề ra mục tiêu rõ ràng

Dù là bất kỳ mô hình quỹ tương hỗ nào, bạn cũng cần phải đề ra 3 mục tiêu cơ bản. Bao gồm tăng vốn, tăng thu nhập, dành ra được khoản tiết kiệm sau khi hoàn thành nghĩa vụ thuế.

• Tăng vốn: Đầu tư vào mô hình tương hỗ hiệu quả là khi giá vốn phải tăng so với ban đầu. Nếu số vốn ban đầu giảm có nghĩa việc đầu tư của bạn đang kém hiệu quả.
• Đem lại nguồn thu nhập: Nguồn thu nhập từ đầu có thể không ổn định nhưng khi chia trung bình cho từng tháng phải đạt mục tiêu đã đề ra.
• Thu về khoản tiết kiệm sau khi hoàn thuế: Đầu tư vào mô hình quỹ tương hỗ cũng cần phải nộp thuế. Bạn được xem là đã đầu tư hiệu quả khi dành ra được khoản tiết kiệm sau khi đã hoàn thuế.

Lường trước các rủi ro 

Theo như các chuyên gia tài chính, nhà đầu tư cần xác định rủi ro trước khi quan tâm đến lợi nhuận. Chẳng hạn như mục tiêu tham gia quỹ của bạn là kiếm thêm tiền dành cho cuộc sống về hưu, quỹ thu nhập cố định sẽ là phù hợp nhất.

Nếu bạn quyết định rót vốn vào các quỹ tương hỗ thì nên xem đó như một khoản đầu tư dài hạn. Từ quỹ tương hỗ lại để ra mục tiêu và triển khai chiến lược theo cách khác nhau. Thậm chí có những quỹ đầu tư còn áp dụng chiến lược đi ngược thị trường mang tính rủi ro. Có thể trong ngắn hạn khoản đầu tư chưa đem về lợi nhuận ngay. Thế nhưng trong dài hạn, nguồn vốn của bạn vẫn được bảo toàn và sinh lời.

Quỹ tương hỗ không phải lúc nào cũng đủ sức vượt qua chỉ số S&P 500. Tuy nhiên, hệ số beta rủi ro lại luôn nằm ở ngưỡng an toàn. Đương nhiên nếu muốn số vốn đầu tư luôn được bảo toàn, nhà đầu tư cần chấp rằng lợi nhuận sẽ hiếm khi tăng trưởng đột biến mà sẽ thiên về sự ổn định.

Cách mua và bán 

Có vô số các quỹ huy động vốn từ công chúng tại mỗi thị trường chứng khoán. Trong số này thường đã được mua qua một công ty chuyên về quản lý quỹ tương hỗ hoặc một ngân hàng, công ty môi giới tài chính nào đó.

Tỷ lệ chia phần trăm hoa hồng của quỹ tương hỗ còn phụ thuộc vào công ty chủ quản và phương thức hoạt động của quỹ đó. 

• Một quỹ tương hỗ thường thu phí trên các cổ phiếu được thu mua. Quỹ không thu phí hoa hồng hoặc bất kỳ dạng phí bán hàng nào cả. Có điều chi phí quản lý sẽ tương đối cao.
• Nhà đầu tư hiện đã có mua hoa tặng bán quỹ tương hỗ trên môi trường internet. Bạn nên tìm hiểu qua Bạch quỹ. Đây giống như một combo thông tin về chi phí tổng hợp, mục tiêu và tình hình hoạt động. Bạn cần xem xét đối chiếu từng hạng mục trong Bạch quỹ.

Cuối cùng điều quan trọng nhất khi tham gia vào một mô hình quỹ tương hỗ là bạn cần tìm rõ bên môi giới và tính minh bạch trong quản lý quỹ. Đội ngũ cố vấn đầu tư đóng vai trò đầu não và quyết định lớn đến tính thành bại của từng hạng mục đầu tư. Vì vậy, bạn hãy tìm hiểu kỹ profile của đội ngũ nhân sự quan trọng này.

So sánh quỹ tương hỗ và quỹ ETF

Dù phổ biến là thế, vẫn có nhiều nhà đầu tư hay bị nhầm lẫn 2 hình thức quỹ tương hỗ và quỹ ETF. Để mọi người có cái nhìn cụ thể hơn về 2 quỹ này, chúng ta cùng so sánh qua bảng sau:

Tiêu chí so sánh	Quỹ tương hỗ	Quỹ ETF
Chiến lược	Quỹ tương hỗ áp dụng chiến lược chủ động quản lý lựa chọn và mua bán các loại tài sản đầu tư với mục đích thu về tỷ suất lợi nhuận.	Quỹ ETF áp dụng chiến lược quản lý thụ động với mục tiêu mô phỏng tỷ số lợi nhuận của một chỉ số.
Khái niệm	Quỹ tương hỗ là mô hình các nhà đầu tư cùng nhau góp vốn thành lập một quỹ. Quỹ tập trung đầu tư vào các danh mục cổ phiếu, trái phiếu…	Quỹ ETF sẽ được giao dịch trên sàn chứng khoán tương tự một loại cổ phiếu. Đồng thời, giá của quỹ ETF thay đổi liên tục theo ngày.
Nguồn vốn đầu tư	Nguồn vốn đầu tư vào quỹ tương hỗ tương đối lớn, ngoài ra nhà đầu tư cũng không có quyền quyết định giá trị tài sản của mình.	Đầu tư vào quỹ ETF cần ít vốn hơn, mọi người sẽ được hưởng lợi nhuận dựa trên sự chênh lệch giá của các chỉ số quỹ trên sàn chứng khoán.
Chi phí	Phí quản lý và phí hoa hồng của quỹ tương hỗ khác cao.	Quỹ ETF không cần các loại chi phí quản lý, phí hoa hồng. Đặc biệt, phí môi giới sẽ phụ thuộc vào quy định chung của các sàn.

Các quỹ tương hỗ uy tín tại Việt Nam

Thị trường Việt Nam cũng sôi nổi không kém thị trường thế giới khi đang có khá nhiều quỹ tương hỗ uy tín. Các nhà đầu tư có thể thỏa mái tham khảo và lựa chọn như:

• Quỹ đầu tư VCBF của Vietcombank
• Quỹ đầu tư VF4 của Dragon Capital
• Quỹ đầu tư IPAAM của IPA
• Quỹ đầu tư VEOF của VinaCapital
• Quỹ đầu tư VFMVFA của Dragon Capital
• Quỹ đầu tư BVFED của Bảo Việt
• Quỹ đầu tư MBVF của MBCapital
• Quỹ đầu tư khởi nghiệp Vinasa Angels Network
• Cộng đồng Nhà Đầu tư Thiên thần (Angel 4 Us) của Bộ Khoa học & Công nghệ

Kết luận

Trên đây là thông tin tổng quan về quỹ tương hỗ, giúp mọi người hình dung và có cái nhìn chính xác hơn. Từ đó có định hướng đầu tư cho riêng mình. Trước khi quyết định đầu tư vào hình thức này, bạn cần tìm hiểu về cơ cấu hoạt động và tầm uy tín của quỹ để đảm bảo nguồn thu nhập tốt cho mình. 

Chúc bạn đầu tư thành công!