Trái phiếu chính phủ là kênh đầu tư khá nhiều người quan tâm, đây là một kênh đầu tư được đánh giá là khá ổn định và phù hợp cho các nhà đầu tư mong muốn nhận được thu nhập cố định hàng năm từ tiền lãi. Ở bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về trái phiếu chính phủ là gì, có thể mua trái phiếu chính phủ ở đâu và mua thế nào để đảm bảo an toàn nhé.
Trái phiếu chính phủ là gì?
Trái phiếu chính phủ được định nghĩa tại Khoản 1 Điều 2 Nghị định 01/2011/NĐ-CP như sau:
“Trái phiếu Chính phủ là loại trái phiếu do Bộ Tài chính phát hành nhằm huy động vốn cho ngân sách nhà nước hoặc huy động vốn cho chương trình, dự án đầu tư cụ thể thuộc phạm vi đầu tư của nhà nước”.
Một số tên gọi khác của trái phiếu chính phủ như công trái, trái phiếu quốc gia hay trái phiếu nhà nước.
Đối tượng được mua trái phiếu chính phủ
Theo đó đối tượng mua trái phiếu chính phủ được quy định tại Điều 7 Nghị định này như sau:
- Đối tượng mua trái phiếu là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
- Tổ chức của Việt Nam không được sử dụng kinh phí do ngân sách nhà nước cấp để mua trái phiếu.
Như vậy cả nhà đầu tư cá nhân và nhà đầu tư doanh nghiệp đều có thể mua trái phiếu Chính phủ.
Trái phiếu chính phủ có thể mua được ở đâu?
Dù là nhà đầu tư cá nhân hay nhà đầu tư doanh nghiệp đều có thể mua trái phiếu chính phủ (TPCP), tuy nhiên nhà đầu tư nào được mua còn tùy thuộc vào đợt phát hành. Cụ thể:
- Đối với trái phiếu Chính phủ phát hành lần đầu bằng hình thức đấu thầu: Thông thường, chỉ có những đối tượng như các tổ chức tài chính và các ngân hàng thương mại mới được tham gia mua trái phiếu chính phủ đối với lần phát hành đầu tiên trái phiếu chính phủ được phát hành bằng hình thức đấu thầu. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cá nhân và doanh nghiệp có thể tham gia mua trong trường hợp phát hành thông qua công ty bảo lãnh/đại lý hoặc phát hành bán lẻ. Theo đó, Sở Giao dịch chứng khoán sẽ gửi thông báo tới toàn bộ các nhà tạo lập thị trường và niêm yết thông tin trên trang điện tử của Sở giao dịch chứng khoán về những nội dung liên quan đến việc phát hành trái phiếu như:
- Mã trái phiếu dự kiến phát hành; kỳ hạn, khối lượng gọi thầu dự kiến đối với từng mã trái phiếu; thông tin thời gian về ngày tổ chức phát hành, ngày phát hành…; phương thức phát hành; hình thức đấu thầu; các loại lãi xuất; thông tin về tài khoản nhận tiền mua trái phiếu; các thông tin về phương thức xác định kết quả đấu thầu.
- Sau đó các nhà đầu tư, nhà tạo lập thị trường phải gửi thông tin theo mẫu của Sở Giao dịch chứng khoán trong thời gian quy định là chậm nhất vào 10 giờ 30 phút ngày tổ chức phát hành.
- Và nhà tạo lập thị trường sẽ thực hiện các bước như Sở đã thông báo như trên để có thể mua được trái phiếu Chính phủ
- Trường hợp trái phiếu Chính phủ đã phát hành: Nhà đầu tư cá nhân hoặc doanh nghiệp phải mở tài khoản tại các công ty chứng khoán nếu muốn mua/bán TPCP và để thực hiện giao dịch trái phiếu chính phủ thông qua các sàn giao dịch chứng khoán như sàn HNX – Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
Hiện nay, Sacombank, Vietcombank, BIDV là một số ngân hàng thương mại có kinh doanh trái phiếu chính phủ. Do đó nhà đầu tư có thể lựa chọn các đơn vị này để mua trái phiếu chính phủ.
Tuy nhiên, dù mua TPCP ở đâu thì nhà đầu tư cũng cần xác định mua vào thời điểm mà giá trái phiếu Chính phủ được chào bán ở mức thấp và tại thời điểm giá cao thì bán lại để có thể thu về lợi nhuận tốt nhất.
Mua trái phiếu chính phủ như thế nào để đảm bảo an toàn?
Theo các chuyên gia đánh giá, hiện nay nhu cầu trái phiếu chính phủ vẫn còn tăng dù tình hình dịch bệnh có những chuyển biến phức tạp. Ông Hoàng Công Tuấn – Kinh tế trưởng Công ty cổ phần Chứng khoán MB (MBS) chia sẻ trên baotintuc.vn cho hay, Kho bạc Nhà nước đã phát hành được 196.281 tỷ đồng trái phiếu tính từ đầu năm đến giữa tháng 8/2021, đạt 56% kế hoạch năm. Theo đó, tình hình phát hành trái phiếu Chính phủ đã cải thiện hơn trong nửa đầu tháng 8, có 22.227 tỷ đồng được huy động trong số 27.500 tỷ đồng trái phiếu được chào bán, tương đương tỷ lệ trúng thầu là 81%.
Qua những con số này cho thấy, trên thị trường nhu cầu trái phiếu chính phủ của các nhà đầu tư vẫn khả quan. Tuy nhiên dù được nhận định rủi ro ít hơn cổ phiếu thế nhưng đầu tư vào trái phiếu không phải không có rủi ro, do đó để đảm bảo hạn chế thấp nhất các rủi ro có thể xảy ra trong quá trình đầu tư nhà đầu tư cũng cần có các chiến lược phù hợp, nghiên cứu kỹ thị trường. Ngoài ra, để đảm bảo an toàn khi mua trái phiếu chính phủ nhà đầu tư cần:
- Trang bị cho bản thân những kiến thức chuyên môn sâu về lĩnh vực chứng khoán, trái phiếu.
- Để có thể đưa ra quyết định đúng đắn và hợp lý, nhà đầu tư cần dành thời gian nghiên cứu kỹ về thị trường, nhạy bén với các thông tin trên thị trường.
- Nhà đầu tư cần thông qua một nhà môi giới (cần chọn bên môi giới uy tín, có thể tham khảo các đơn vị môi giới trái phiếu uy tín tại Việt Nam) hoặc mua trực tiếp từ một tổ chức Chính phủ phát hành nếu lựa chọn mua trái phiếu riêng lẻ. Có một điều mà nhà đầu tư cần lưu ý chính là trái phiếu riêng lẻ phải được mua toàn bộ. Về cơ bản khi mua trái phiếu riêng lẻ, dù nhà đầu tư mua trái phiếu đô thị hay trái phiếu kho bạc thì vẫn có thể mua chúng dưới dạng phát hành mới hoặc trên thị trường thứ cấp.
- Đối với trái phiếu chính phủ dự định sẽ mua, nhà đầu tư cần phải tìm hiểu kỹ và chú ý đến các điều kiện, điều khoản liên quan cũng như các thông tin về mệnh giá, kỳ hạn, lãi suất, thời gian thanh toán lãi,…
Nhờ ưu điểm nổi bật là tránh được những rủi ro khi đầu tư và được phát hành bởi Chính phủ, do đó có thể thấy trái phiếu chính phủ là một lựa chọn đầu tư tốt cho các nhà đầu tư. Mặc dù so với các kênh đầu tư khác hay thậm chí là so với trái phiếu doanh nghiệp thì lãi suất trái phiếu chính phủ thấp hơn, tuy nhiên đây vẫn là kênh đầu tư giữ được dòng tiền ổn định cho các nhà đầu tư.
Trái phiếu chính phủ được đánh giá là kênh đầu tư an toàn và có độ rủi ro ít
Do đó, nhà đầu tư có thể lựa chọn trái phiếu chính phủ để đa dạng hóa các danh mục đầu tư của mình. Đặc biệt là đối với những nhà đầu tư đang tìm kiếm một kênh đầu tư ổn định lợi nhuận, độ rủi ro ít. Vì trái phiếu chính phủ có tính thanh khoản cao, được sự bảo trợ từ Chính phủ, do đó nếu nhà đầu tư muốn bán trái phiếu để thu tiền mặt cũng rất nhanh chóng. So với những hình thức chứng khoán khác thì trái phiếu chính phủ cũng có độ an toàn hơn.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về trái phiếu chính phủ là gì? Có thể mua được ở đâu cũng như mua trái phiếu chính phủ như thế nào để đảm bảo an toàn? Hy vọng với bài viết này, bạn đọc quan tâm đã trang bị thêm cho bản thân những kiến thức hữu ích về trái phiếu chính phủ qua đó đưa ra những quyết định đầu tư hợp lý và sinh lời tốt nhất.
