Trên thị trường chứng khoán, chúng ta vẫn thường nghe đến thuật ngữ lợi suất trái phiếu. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư mới chưa nắm rõ được lợi suất trái phiếu là gì cũng như cách tính lợi suất trái phiếu như thế nào. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.
Lợi suất trái phiếu là gì?
Khi đầu tư vào trái phiếu, tổng lợi nhuận nhà đầu tư nhận được gọi là lợi suất trái phiếu (trong tiếng Anh là Bond Yield). Trong đó, có nhiều loại lợi suất trái phiếu như:
- Lợi suất danh nghĩa: Đây là phần lợi nhuận được chia cho mệnh giá của trái phiếu
- Lợi suất thực: Là thu nhập của trái phiếu chia cho giá thị trường hiện tại của nó hàng năm.
- Lợi suất yêu cầu: Đây là mức lợi suất để thu hút các nhà đầu tư mà tổ chức phát hành trái phiếu phải cung cấp.
Nói một cách đơn giản, lãi suất được trả cho việc sở hữu trái phiếu hay tỷ lệ lãi suất mà đơn vị phát hành trái phiếu có thể vay chính là lợi suất trái phiếu.
Lợi suất trái phiếu là tổng lợi nhuận mà nhà đầu tư nhận được
Lợi suất trái phiếu có những loại nào?
Dựa trên các tiêu chí khác nhau lợi suất trái phiếu có thể được chia thành nhiều loại khác nhau. Cụ thể:
– Dựa theo thời hạn trái phiếu:
- Lợi suất trái phiếu đến hạn: Là mức lợi suất mà giá trị hiện tại của các luồng thu nhập từ trái phiếu tại thời điểm đó đúng bằng với giá của trái phiếu. Bạn có thể so sánh các loại trái phiếu có kỳ hạn khác nhau hoặc với nhiều mức lãi suất coupon thông qua loại lợi suất này.
- Lợi suất trái phiếu trước/quá hạn: Là mức lợi suất mà so với giá của trái phiếu thì giá trị hiện tại của các luồng thu nhập từ trái phiếu tại thời điểm đó không bằng/lớn hơn.
– Dựa theo lãi suất trái phiếu:
- Lợi suất trái phiếu có lãi suất cố định: Dựa trên tỷ lệ % cố định theo mệnh giá mua trái phiếu tại thời điểm mua để xác định được lợi suất trái phiếu.
- Lợi suất trái phiếu có lãi suất thả nổi: Trong các kỳ lợi suất sẽ được trả và biến đổi tăng hoặc giảm theo một lãi suất tham chiếu.
Công thức tính lợi suất trái phiếu
Có thể tính lợi suất trái phiếu bằng công thức sau đây:
Lợi suất trái phiếu = lãi suất coupon/giá trái phiếu
Do đó, có thể thấy lợi suất trái phiếu sẽ biến động khi giá trái phiếu biến động.
Ví dụ: Bạn mua trái phiếu 2 tỷ đồng với lãi suất coupon là 10%/năm.
– Nếu bạn nắm giữ trái phiếu đó đến hết hạn: Người phát hành trái phiếu trả cho bạn 200 triệu/năm trong 5 năm và nhận lại 2 tỷ đồng khi đến hạn. Như vậy lợi suất trái phiếu sẽ là: 200 triệu đồng/2 tỷ = 10%
– Tuy nhiên, bạn sẽ không nhận được 2 tỷ đồng nếu quyết định bán trái phiếu đó trước hạn, bởi vì giá trái phiếu thay đổi hằng ngày theo lãi suất hiện hành. Trường hợp này, có thể tính lợi suất trái phiếu như sau:
- Nếu giá trái phiếu trên thị trường là 1,6 tỷ đồng, lợi suất sẽ là: 12,5% (200 triệu/1,6 tỷ = 12,5%)
- Nếu giá trái phiếu trên thị trường là 2,1 tỷ đồng, lợi suất sẽ là: 9,52% (200 triệu/2,2 tỷ).
Lợi suất trái phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?
Có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến lợi suất trái phiếu, trong đó:
- Giá trái phiếu: Giữa giá trái phiếu và lợi suất trái phiếu có mối quan hệ nghịch biến, khi lợi suất giảm thì giá trái phiếu sẽ tăng và ngược lại.
- Lãi suất trái phiếu: Giá trái phiếu trên thị trường sẽ giảm nếu lãi suất tăng. Điều này mang lại một lợi suất cao hơn cho những người mua trái phiếu cũ, kéo theo đó là những người mới sẽ phải mua trái phiếu với lãi suất coupon cao hơn. Ngược lại, trái phiếu trên thị trường sẽ tăng giá khi lãi suất giảm, khiến cho những người trước đó đã mua trái phiếu có lợi suất thấp hơn và việc phát hành mới trái phiếu có lãi suất coupon thấp hơn.
- Giá trị của đồng tiền phát hành trên thị trường ngoại hối
- Uy tín tín dụng của tổ chức phát hành như Chính phủ (đối với trái phiếu Chính phủ), doanh nghiệp (đối với trái phiếu doanh nghiệp)
- Sự ổn định của tổ chức phát hành.
Trên đây là những thông tin về lợi suất trái phiếu là gì cũng như cách tính lợi suất trái phiếu. Hy vọng với bài viết này bạn đọc quan tâm đã trang bị được thêm những kiến thức hữu ích về thị trường trái phiếu, từ đó đưa ra các lựa chọn đầu tư vào loại trái phiếu nào cho thích hợp và đưa về lợi nhuận tốt nhất.
