Trong lĩnh vực tài chính, thanh khoản là một tiêu chí quan trọng để đánh giá một tài sản. Tuy nhiên có nhiều nhà đầu tư vẫn chưa nắm rõ về thanh khoản chứng khoán. Vậy thực chất thanh khoản chứng khoán là gì và chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.
Thanh khoản chứng khoán là gì?
Thanh khoản chứng khoán là gì?
Tính thanh khoản (Liquidity) còn được gọi là tính lỏng hoặc tính lưu động.
Trong tài chính, đây là một khái niệm chỉ mức độ có thể được mua/bán của 1 tài sản bất kỳ trên thị trường mà giá thị trường của tài sản đó không bị ảnh hưởng nhiều.
Tài sản sẽ được bán nhanh chóng mà giá bán không giảm nhiều nếu có tính thanh khoản cao, thường là loại tài sản có số lượng giao dịch lớn.
Ví dụ như vàng có tính thanh khoản cao vì khả năng đổi các loại tài sản này ra tiền mặt rất dễ dàng hoặc tiền mặt có tính thanh khoản cao, bởi nó có thể được “bán” (để đổi lấy hàng hóa) mà giá trị gần như không thay đổi.
Tính thanh khoản của chứng khoán là khả năng chuyển đổi từ tiền mặt thành chứng khoán và ngược lại chứng khoán có thể chuyển đổi thành tiền mặt một cách dễ dàng.
Các loại chứng khoán có sẵn trên thị trường là những loại chứng khoán có tính thanh khoản cao, có thể mua đi/bán lại một cách dễ dàng và giá cửa chúng ở mức ổn định theo thời gian, có khả năng phục hồi nguồn vốn ban đầu cao.
Thanh khoản chứng khoán giúp các nhà đầu tư (NĐT) khi cần tiền mặt có thể chuyển đổi một cách nhanh chóng. Điều này giúp cho thị trường chứng khoán trở nên hấp dẫn hơn. Bên cạnh đó, tính thanh khoản càng cao thể hiện thị trường chứng khoán càng năng động.
Tính thanh khoản chứng khoán chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố nào?
Thị trường chứng khoán thường bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau:
Những con số tài chính
Tình hình sản xuất – kinh doanh có đang ổn định và phát triển không thường được phản ánh thực tế qua những số liệu tài chính. Đối với các doanh nghiệp lớn, uy tín, phát triển tốt sẽ có tính thanh khoản cao, ngược lại tính thanh khoản sẽ thấp đi nếu tình hình kinh doanh không tốt.
Chính sách của Nhà nước
Các hoạt động kinh doanh, sản xuất của doanh nghiệp đều phải tuân thủ và chịu tác động rõ ràng từ phía cơ quản quản lý. Điều này có nghĩa rằng những tác động này cũng sẽ ảnh hưởng đến tính thanh khoản.
Đối với các nhà đầu tư nước ngoài
Tại Việt Nam, theo quy định của pháp luật các NĐT nước ngoài chỉ được phép mua 30% cổ phiếu của ngân hàng thương mại cổ phần đã niêm yết và các cổ phiếu của doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề khác đã niêm yết là 49%. Việc này nhằm mục đích giới hạn khả năng của các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ cổ phiếu. Họ buộc phải lựa chọn loại cổ phiếu phù hợp nhất chứ không được mua hết cổ phiếu mình muốn. Do đó, cơ hội tiếp cận với giới đầu tư nước ngoài của các doanh nghiệp trong nước cũng hạn chế hơn.
Tâm lý của nhà đầu tư
Trên thị trường chứng khoán các giao dịch mua/bán phụ thuộc nhiều vào thời điểm và nhu cầu của các nhà đầu tư. Các NĐT sẽ hứng thú giao dịch hơn khi thị trường khởi sắc, và ngược lại họ sẽ có trạng thái hoang mang, tâm lý dè dặt và cẩn trọng hơn khi thị trường giảm điểm.
Trong đầu tư chứng khoán có những rủi ro thanh khoản không?
Rủi ro thanh khoản trong đầu tư chứng khoán
Các NĐT khi tham gia vào thị trường chứng khoán, họ cần phải quan tâm tới tính thanh khoản của chứng khoán, bên cạnh đó còn phải cân nhắc khả năng bán lại chúng để có thể thu hồi vốn. NĐT sẽ phải chịu tổn thất tài chính nếu không tìm được người mua/bán chứng khoán với giá thấp hơn (khả năng phục hồi của chứng khoán đó kém).
Trên thực tế, trong đầu tư chứng khoán trường hợp NĐT nắm giữ nhiều loại chứng khoán mà không thể bán ra và phải chịu thua lỗ mỗi ngày thì đây chính là rủi ro thanh khoản.
Trên thị trường tài chính, các sản phẩm đầu tư như kim loại quý, bảo hiểm, bất động sản, chứng khoán,… đều có mối liên hệ với nhau. Thị trường chứng khoán sẽ bị ảnh hưởng nhiều nếu thị trường biến động, gây ra khả năng rủi ro thanh khoản.
Do vậy, các NĐT phải xem xét kỹ đến khả năng bán lại của chứng khoán khi lựa chọn đầu tư chứng khoán, để có thể bảo toàn nguồn vốn đầu tư ban đầu.
Bên cạnh đó, các NĐT cũng cần tìm cách phân bổ nguồn vốn phù hợp, phòng ngừa khả năng không bán lại được hoặc khi bán bị mất giá, để hạn chế được các rủi ro thanh khoản trong đầu tư chứng khoán.
Thanh khoản thị trường chứng khoán xem ở đâu?
Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, tính thanh khoản như sau:
- So với sàn HNX và sàn UPCOM thì sàn HOSE (đại diện là chỉ số VN-Index) có tính thanh khoản cao hơn. Trong đó, các mã chứng khoán ở sàn UPCOM lại có tính thanh khoản thấp hơn sàn HNX.
- Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, trung bình tính thanh khoản của sàn HOSE sẽ chiếm khoảng 80%.
- NĐT có thể truy cập và các website tài chính như CafeF, Vietstock hoặc website của các công ty chứng khoán nếu muốn kiểm tra tính thanh khoản của từng loại cổ phiếu riêng lẻ.
Ví dụ: Nếu NĐT muốn tìm hiểu tính thanh khoản của cổ phiếu VNM (Vinamilk), NĐT truy cập vào site: MBS : Công ty cổ phần Chứng khoán MB | Tin tức và dữ liệu doanh nghiệp
Tính thanh khoản của cổ phiếu MBS
Nhìn vào 1 trong 3 vị trí đã được khoang đỏ, NĐT sẽ ước chừng được khả năng thanh khoản của cổ phiếu VNM.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về thanh khoản chứng khoán là gì cũng những yếu tố ảnh hưởng đến tính thanh khoản trong chứng khoán. Hy vọng qua bài viết đã trang bị thêm cho nhà đầu tư những kiến thức hữu ích về kênh đầu tư chứng khoán.
