Đối với nền kinh tế thị trường hiện nay, cán cân thanh toán đóng vai trò quan trọng trong bảng cân đối thanh toán các nước. Cán cân thanh toán ảnh hưởng đến sự thay đổi của tỷ giá hối đoái, tình hình ngoại hối và ngoại thương của một nước. Nhờ vào đó cán cân thanh toán có thể giúp chính phủ của một nước có thể đối chiếu cũng như tính toán để đưa ra những giải pháp phù hợp với nền kinh tế của nước mình. Vậy để hiểu thêm về cán cân thanh toán cũng như vai trò của cán cân thanh toán đối với nền kinh tế của một nước thì bài viết đây sẽ đi tìm hiểu chi tiết để bạn đọc có thể hiểu thêm.
Cán cân thanh toán là gì?
Cán cân thanh toán là gì?
Cán cân thanh toán hay cán cân thanh toán quốc tế là những ghi chép giao dịch kinh tế của một quốc gia với phần còn lại của thế giới trong một thời kỳ nhất định. Những giao dịch này có thể được thực hiện bởi các cá nhân, doanh nghiệp cư trú trong nước hay của chính phủ quốc gia đó.
Đối tượng giao dịch bao gồm các loại hàng hóa, dịch vụ, tài sản thực, tài sản tài chính và một số chuyển khoản. Thời kỳ xem xét có thể là một tháng, một quý, song thường là một năm. Những giao dịch này đòi hỏi cần sự thanh toán từ phía người cư trú trong nước tới người cư trú ngoài nước được ghi vào bên tài sản nợ. Các giao dịch này đòi hỏi cần có sự thanh toán từ phía người cư trú ở ngoài nước cho người cư trú ở trong nước được ghi vào bên tài sản có.
Các thành phần của cán cân thanh toán
Các giao dịch ghi trong cán cân thanh toán thường được chia thành 4 mục cơ bản với các nội dung sau:
Tài khoản vãng lai (current account – CA)
Đây là tài khoản có nội dung ghi chép các hoạt động như:
- Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa/sản phẩm (trao đổi hàng hóa sản phẩm) hay còn gọi là cán cân hữu hình hoặc cán cân thương mại.
- Hoạt động cung cấp dịch vụ như du lịch bảo hiểm, ngân hàng, vận chuyển (trao đổi dịch vụ) hay còn được gọi là cán cân hữu hình hoặc cán cân thương mại.
- Các hoạt động mang lại thu nhập chuyển về nước. Cụ thể là các khoản thuộc thu nhập từ khoản dịch vụ thuộc cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài nhưng lại hoạt động trong nước. Hoặc ngược lại, các khoản thu từ cá nhân, tổ chức trong nước nhưng hoạt động tại nước ngoài.
- Một số khoản chuyển quốc tế như quà biếu tặng từ nước ngoài, cho người nước ngoài, viện trợ cho không, đóng góp, lệ phí….
- Các khoản chuyển tiền thuần hoặc chuyển tiền đơn phương bao gồm các khoản chuyển giao không hoàn lại. Trên thực tế thì khoản này sẽ được coi là tăng thu nhập nội địa do thu từ nước ngoài, kéo theo đó cung ngoại tệ cũng sẽ tăng.
Tài khoản vốn (Capital account – KA)
Các mục ghi chép trong tài khoản vốn bao gồm:
- Tín dụng ngắn hạn như quỹ tín dụng thương mại, tín dụng hỗ trợ cán cân thanh toán của Quỹ tiền tệ quốc tế hay các nước khác
- Tín dụng dài hạn như các khoản đi vay, cho vay dài hạn của chính phủ và tư nhân, bao gồm cả viện trợ phát triển chính thức (phần cho vay) và đầu tư nước ngoài.
Dự trữ chính thức (Official reserve – OR)
Dự trữ chính thức hay còn được gọi là tài trợ chính thức hay giao dịch bù trừ, mục này bao gồm các khoản mua bán ngoại tệ, giao dịch của ngân hàng trung ương với các cá nhân, tổ chức tư nhân và cơ quan tiền tệ trong nước và nước ngoài. Vậy nên có thể hiểu được rằng, dự trữ chính thức bao gồm dự trữ ngoại hối quốc gia. thay đổi dự trữ các ngân hàng TW bằng đồng tiền của quốc gia, quan hệ với quỹ tiền tệ quốc tế …
Qua đây thấy được dự trữ ngoại hối quốc gia là nội dung quan trọng đóng vai trò cốt lõi trong việc phân tích các khoản mục dự trữ ngoại hối.
Trong giao dịch thương mại quốc tế thì cán cân thương mại quốc tế có nhiều nội dung khác nhau, vậy nên mỗi phần sẽ đóng vai trò và chức năng riêng biệt. Đó cũng chính là yếu tố quan trọng để đóng góp sự ổn định cũng như phát triển kinh tế của Công nghiệp hóa, hiện đại hóa Đất nước.
Sai số và bỏ sót (Errors and Omisions – EO)
Sai số và bỏ sót là ghi chép các sai số phát sinh do chênh lệch về tỷ giá hối đoái tại các thời điểm khác nhau và sai số thống kê (thực chất đây là khoản mục cân đối).
Cán cân thương mại cũng mang bản chất một bản báo cáo tài chính và nó cũng có thể có những sai sót về tỷ lệ, thống kê, nhầm lẫn, số liệu không khớp, không thu nhập được đầy đủ các số liệu từ các khoản thanh toán thương mại, hoặc những sai số khi phát sinh bởi sự chênh lệch về tỷ giá hối đoái tại các thời điểm khác nhau.
Công thức tính cán cân thanh toán
Cán cân vãng lai
Bao gồm toàn bộ các giao dịch giữa người cư trú và người không cư trú tại Việt Nam về hàng hóa, dịch vụ, thu nhập của người lao động, thu nhập từ đầu tư chuyển giao vãng lai.
Công thức tính:
Cán cân vãng lai (A) = Hàng hóa ròng + Dịch vụ ròng + Thu nhập (thu nhập sơ cấp) + Chuyển giao vãng lai (thu nhập thứ cấp)
Hàng hóa ròng = Xuất khẩu hàng hóa (FOB) – Nhập khẩu hàng hóa (FOB)
Dịch vụ ròng = Xuất khẩu dịch vụ – Nhập khẩu dịch vụ
Thu nhập (thu nhập sơ cấp – ròng) = Thu (thu nhập sơ cấp) – Chi (thu nhập sơ cấp)
Chuyển giao vãng lai (thu nhập thứ cấp – ròng) = Thu từ chuyển giao vãng lai (thu nhập thứ cấp) – Chi chuyển giao vãng lai (thu nhập thứ cấp)
– Cán cân vốn bao gồm toàn bộ các giao dịch giữa người cư trú và không cư trú về việc chuyển giao vốn và mua bán các tài sản chi phí, chi phí sản xuất của khu vực Chính phủ và khu vực tư nhân.
Công thức tính:
Cán cân vốn (B) = Thu cán cân vốn – Chi cán cân vốn
Cán cân tài chính
Cán cân tài chính bao gồm toàn bộ các giao dịch giữa người cư trú và người không cư trú về việc đầu tư trực tiếp, đầu tư gián tiếp, giao dịch phái sinh tài chính, vay trả nợ nước ngoài, tín dụng thương mại, tiền và tiền gửi.
– Cán cân tài chính (C) = Đầu tư trực tiếp (ròng) + Đầu tư gián tiếp (ròng) + Các công cụ tài chính phái sinh (không nằm trong dự trữ) (ròng) + Đầu tư khác (ròng)
Đầu tư trực tiếp (ròng) = Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài (tài sản có) + Đầu tư trực tiếp vào Việt Nam (tài sản nợ)
Đầu tư gián tiếp (ròng) = Đầu tư gián tiếp nước ngoài (tài sản có) + Đầu tư gián tiếp vào Việt Nam (tài sản nợ)
Các công cụ tài chính phái sinh (không nằm trong dự trữ) (ròng) = Các công cụ tài chính phái sinh (không nằm trong dự trữ) (tài sản có) + Các công cụ tài chính phái sinh (không nằm trong dự trữ) (tài sản nợ)
Đầu tư khác
Bao gồm các khoản dịch vụ vay, trả nợ nước ngoài, tín dụng thương mại, tiền và tiền gửi giữa người cư trú và người không cư trú ở Việt Nam.
Công thức tính:
Đầu tư khác (ròng) = Đầu tư khác (tài sản có) + Đầu tư khác (tài sản nợ) – Lỗi và sai sót là phần chênh lệch giữa tổng của cán cân vãng lai, cán cân vốn, cán cân tài chính với cán cân thanh toán tổng thể.
Các nhân tố ảnh hưởng đến cán cân thanh toán quốc tế
Cán cân mậu dịch
Đây là yếu tố quan trọng quyết định đến vị trí của BOP mà cán cân thương mại lại phụ thuộc yếu tố quan trọng quyết định đến vị trí của cán cân thanh toán và cán cân thương mại lại phụ thuộc yếu tố tác động trực tiếp đến nó. Vị trí của cán cân thương mại quốc tế một phần được quyết định bởi yếu tố này, mà yếu tố này lại chịu tác động trực tiếp bởi thương mại hữu hình và thương mại vô hình cụ thể như sau:
Thương mại hữu hình: Là một trong những nội dung thường xuyên có mặt trong BOP/cán cân thanh toán quốc tế. Thực ra thì trình độ phát triển của khoa học kỹ thuật công nghệ, đây là nguồn nhân lực đa dạng của tài nguyên thiên nhiên của từng quốc gia đều khác nhau. Vậy nên mà có một số quốc gia luôn ở vào vị trí nhập siêu.
Thương mại vô hình: Chủ yếu là dịch vụ và du lịch. Có một số quốc gia được thiên nhiên ưu đãi về vị trí địa lý, cảnh quan và khí hậu đã trở thành nơi thu hút khách du lịch của thế giới.
Lạm phát
Với điều kiện các nhân tố khác không đổi, nếu tỷ lệ lạm phát của một quốc gia cao hơn so với các nước khác có quan hệ mậu dịch, làm giảm đi sức cạnh tranh của hàng hóa của nước này trên thị trường quốc tế do đó làm cho khối lượng xuất khẩu giảm. Tuy nhiên với điều kiện cùng với khả năng các nhân tố khác không đổi thì tỷ lệ lạm phát của một nước cao hơn so với các quốc gia khác có mối quan hệ mậu dịch, thì chắc chắn điều này sẽ tác động đến việc cạnh tranh hàng hóa của nước này đối với thị trường kinh doanh quốc tế. Bởi sự chênh lệch giữa tỷ giá cũng sẽ có sự thay đổi và chưa kể đến việc lạm phát còn làm cho khối xuất khẩu cũng sẽ bị giảm. Như vậy chắc chắn số liệu được thống kê trên các cán cân thanh toán quốc tế cũng sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ.
Ảnh hưởng của tỷ giá hối đoái
Nếu như giá trị đồng tiền của một nước bắt đầu tăng giá so với tiền của quốc gia khác, tài khoản vãng lai của nước đó sẽ giảm nếu các yếu tố khác bằng nhau. Mọi hàng hóa xuất khẩu từ nước này sẽ trở nên đắt hơn đối với các nước nhập khẩu nếu như giá trị đồng tiền của họ cao. Kết quả sẽ là nhu cầu hàng hóa đó giảm, dẫn đến cán cân vãng lai.
Ảnh hưởng của thu nhập quốc dân
Trên thực tế, thì mức thu nhập của một quốc gia sẽ tăng giảm theo tỷ lệ cao thấp hơn tỷ lệ giảm/ tăng của một nước khác, và lúc này tài khoản vãng lai của quốc gia cũng sẽ tăng giảm theo chiều hướng tương ứng nếu các yếu tố khác bằng nhau. Chính vì điều này khiến mức thu nhập thực tế sau khi được điều chỉnh nếu có lạm phát tăng thì mức tiêu thụ hàng hóa cũng từ đó được tăng theo như vậy ảnh hưởng của thu nhập quốc dân sẽ có tác động đến sự thống kê trong cán cân thanh toán quốc tế.
Nếu mức thu nhập của một quốc gia tăng theo một tỷ lệ cao hơn tỷ lệ tăng của quốc gia khác, tài khoản vãng lai của quốc gia đó sẽ giảm nếu các yếu tố khác bằng nhau. Do mức thu nhập thực tế (đã điều chỉnh do lạm phát) tăng, mức tiêu thụ hàng hóa cũng tăng.
Khả năng và trình độ quản lý kinh tế của chính phủ
Mỗi quốc gia có chính sách xuất nhập khẩu khác nhau, cùng với đó là sự phát triển cũng như tăng trưởng khác nhau, thế nên chắc chắn khi đó cán cân thương mại cũng phần nào chịu sự tác động từ đó. Ở những quốc gia được Chính phủ điều hành, quản lý hiệu quả sẽ có nền kinh tế vững mạnh và khả năng kinh tế đối ngoại cũng sẽ được tăng lên cao. Vậy nên có thể cán cân thanh toán quốc tế cũng sẽ được cải thiện phần nào.
Đây là yếu tố tạo nên sự phát triển bền vững và tăng trưởng liên tục của nền kinh tế, yếu tố này vừa mang tính thử nghiệm cùng với đó đánh giá sự năng động trong điều hành nền kinh tế của chính phủ trong đó có quan hệ kinh tế đối ngoại cũng sẽ đạt được. Do đó cán cân thanh toán quốc tế sẽ được cải thiện theo chiều thuận.
Vai trò của cán cân thanh toán trong nền kinh tế
Vai trò của cán cân thanh toán trong nền kinh tế
Với nền kinh tế vĩ mô, cán cân thanh toán đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Có thể thấy cán cân thanh toán quốc tế là một tài loại quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô cụ thể như sau:
– Cán cân thanh toán phản ánh kết quả của hoạt động trao đổi đối ngoại của một quốc gia với các nước khác. Cho biết một cách trực quan nhất tình trạng công nợ của một quốc giá tại thời điểm nhất định. Theo đó, cán cân bội thu hay bội chi cho biết nước đó là chủ nợ hay đang mắc nợ nước ngoài.
– Cán cân thanh toán đóng vai trò đặc biệt trong bảng cân đối thanh toán của các nước. Tình trạng của cán cân thanh toán ảnh hưởng đến sự thay đổi của tỷ giá hối đoái, tình hình ngoại hối và ngoại thương của một nước. Trong cán cân nếu tổng thu lớn hơn tổng chỉ là dư thừa vốn trong nước, nếu tổng thu nhỏ hơn tổng chỉ là thâm hụt cán cân thanh toán.
– Cán cân thanh toán giúp một nước đánh giá sức mạnh của đồng tiền, sức mạnh kinh tế và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế thông qua sự thay đổi của tỷ giá hối đoái, tình hình ngoại hối và ngoại thương.
– Cán cân thanh toán phản ánh nền kinh tế của một đất nước trên thị trường quốc tế. Địa vị này chính là kết quả tổng hợp các hoạt động thương mại, dịch vụ và các chính sách rút vốn ra khỏi nước khác.
– Cán cân thanh toán giúp các nhà hoạch định xây dựng kế hoạch chiến lược phù hợp. Theo đó từ thực trạng cán các nhà hoạch định sẽ có quyết định thay đổi hoặc không thay đổi nội dung chính sách kinh tế, từ đó thiết kế chiến lược phát triển kinh tế xã hội thích hợp cho từng thời kỳ.
Cách điều chỉnh cán cân thanh toán
Đối với mỗi quốc gia, mục tiêu quan trọng nhất đó là chính sách kinh tế là đảm bảo cán cân thanh toán ở mức cân bằng. Bởi vậy khi cán cân thanh toán bội thu hay bội chi thì các nước sẽ đưa ra những biện pháp để điều chỉnh.
Thông thường khi cán cân thanh toán bội thu, các nước thường sử dụng số bội thu đó để tăng cường đầu tư ra nước ngoài và bổ sung quỹ dự trữ ngoại hối quốc gia. Còn khi cán cân bội chi sẽ có tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế, quan hệ kinh tế đối ngoại và các quan hệ kinh tế xã hội khác.
Bởi vậy việc áp dụng các biện pháp điều chỉnh cán cân khi bội chi là cần thiết từ đó giúp cải thiện cán cân thanh toán. Và để điều chỉnh cán cân thanh toán thì có thể áp dụng những cách sau đây:
– Giảm chi tiêu ngân sách nhà nước: Cách này sẽ tác động đến tổng cầu vậy nên góp phần cải thiện cán cân thanh toán trong ngắn hạn. Thông thường cách này thường đi đôi với những chính sách thắt chặt tiền tệ và thuế khóa như tăng lãi suất cho vay để giảm đầu tư, dùng công cụ thuế để hạn chế tiêu dùng, đặc biệt là việc nhập khẩu hàng tiêu dùng.
– Tăng cường thu hút vốn đầu tư nước ngoài bằng các biện pháp như:
- Tăng lãi suất tiền gửi nhằm thu hút ngoại tệ từ nước ngoài
- Vay của nước ngoài và tìm kiếm nguồn viện trợ nhà nước
- Tạo môi trường đầu tư thuận lợi, thủ tục dễ dàng, ưu đãi về thuế và chuyển lợi nhuận ra nước ngoài.
– Việc điều chỉnh tỷ giá hối đoái nhằm khuyến khích xuất khẩu tăng thu ngoại tệ đồng thời hạn chế nhập khẩu để tiết kiệm ngoại tệ.
– Áp dụng chính sách bảo hộ mậu dịch nhằm kích thích xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài tăng thu ngoại tệ bù đắp sự thiếu hụt, sử dụng hàng rào thuế quan hạn chế nhập khẩu.
– Sử dụng chính sách bảo hộ mậu dịch nhằm kích cầu việc xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài, tăng thu ngoại tệ bù đắp sự thiếu hụt, sử dụng hàng rào thuế quan để hạn chế nhập khẩu.
– Sử dụng quyền rút vốn đặc biệt SDR tại Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF): Khi một quốc gia là thành viên chính thức tại IMF thì có thể sử dụng quyền rút vốn đặc biệt hoặc thực hiện xuất vàng để trang trải các khoản nợ nước ngoài.
– Tăng khả năng xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ tùy thuộc vào điều kiện tài nguyên, trình độ phát triển khoa học công nghệ của quốc gia.
– Đưa ra một chính sách hợp lý và năng động để thu hút khách hàng từ ngành du lịch, kiều hối, xuất khẩu lao động, xuất khẩu công nghệ… với mục đích thu ngoại tệ.
– Đổi mới chính sách quản lý kinh tế đối ngoại nhằm thu hút đầu tư.
– Nâng cao trình độ quản lý và điều hành kinh tế của chính phủ cũng như các cấp chính quyền.
Giải đáp một số thuật ngữ trong cán cân thanh toán
Thâm hụt cán cân thanh toán là gì?
Thâm hụt cán cân thanh toán là cán cân có tổng các khoản ghi “Có” nhỏ hơn các khoản ghi “Nợ”. Có nghĩa là tổng các khoản thu nhỏ hơn tổng các khoản chi.
Trong một nền kinh tế thì cán cân thanh toán thâm hụt sẽ có tác động tiêu cực đến các chỉ số khác của nền kinh tế. Thâm hụt trong cán cân thanh toán cho thấy dư cung của một nước trong thị trường quốc tế, và chính phủ có thể giảm giá đồng tiền hoặc mở rộng khoản dự trữ chính thức để hỗ trợ giá trị của nó. Tuy nhiên không phải trong bất cứ trường hợp nào cán cân thanh toán thâm hụt đều ảnh hưởng tiêu cực. Một số quốc gia có thể chủ động thâm hụt cán cân thanh toán ở tương quan nhất định so với tổng sản phẩm quốc nội – GDP để giải quyết một số vấn đề khác trong kinh tế và thương mại hoặc trong quan hệ kinh tế đối ngoại.
Cán cân thanh toán thặng dư là gì?
Cán cân thanh toán thặng dư là cán cân có tổng các khoản ghi “Có” lớn hơn các khoản ghi “Nợ”. Có nghĩa là tổng các khoản thu lớn hơn tổng các khoản chi.
Cán cân này được xem là có tác động tích cực đến các chỉ số kinh tế khác, thặng dư trong cán cân thanh toán cho thấy cầu về tiền của nước đó vượt quá lượng cung và chính phủ nên/hoặc tăng giá trị của đồng tiền hoặc tăng ngoại tệ và tài khoản dự trữ chính thức.
Cân bằng cán cân thanh toán là gì?
Cân bằng cán cân thanh toán (balance of payments equilibrium) là tình trạng trong đó một nước chi tiêu và đầu tư ở nước ngoài tương đương với mức chi tiêu và đầu tư của các nước khác vào nước đó trong nhiều năm, do vậy dự trữ ngoại tệ của nó không tăng mà cũng không giảm.
Cách điều chỉnh mất cân bằng cán cân thanh toán, thì lúc này có thể áp dụng 3 cách sau để thiết lập lại như sau:
– Điều chỉnh tỷ giá hối đoái: Cách này được thực hiện thông qua biện pháp phá giá hoặc tăng giá đồng nội tệ hoặc can thiệp vào thị trường hối đoái nhằm làm cho đồng nội tệ xuống giá hoặc lên giá (trong chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi có quản lý).
Chẳng hạn như cán cân thanh toán của Việt Nam bị coi là mất cân bằng vì mức chi tiêu cho hàng nhập khẩu lớn hơn mức chi tiêu của các nước cho hàng xuất khẩu của Việt Nam, do đó dự trữ ngoại tệ của Việt Nam giảm. Nếu tình hình này kéo dài, các mối quan hệ thanh toán của Việt Nam với các nước khác có thể bị phá vỡ.
Để tránh được tình trạng đó, lúc này chính phủ Việt Nam có thể thực thi chính sách phá giá đồng tiền Việt Nam, làm cho đồng tiền của Việt Nam có giá trị thấp hơn so với các đồng tiền nước ngoài. Giá trị thấp hơn của đồng tiền Việt Nam làm cho hàng xuất khẩu của Việt Nam trở nên rẻ hơn và hàng nhập khẩu từ nước ngoài vào Việt Nam trở nên đắt hơn, do đó xuất khẩu tăng và nhập khẩu giảm. Nếu chính sách như vậy thành công, mức dự trữ ngoại tệ của Việt Nam tăng và cán cân thanh toán chuyển về trạng thái cân bằng.
– Điều chỉnh giá cả và thu nhập: Biện pháp này được thực hiện bằng chính sách tài chính và tiền tệ với mục đích cắt giảm hoặc làm tăng lạm phát. Ví dụ: Cán cân thanh toán đang dần xấu đi, biểu hiện là dự trữ ngoại tệ giảm, lúc này chính phủ có thể thực thi chính sách tiền tệ chặt. Chính sách này làm giảm giá hàng hóa và dịch vụ, trong đó có giá hàng xuất khẩu và nhập khẩu. Mức giá trong nước thấp hơn làm giảm nhập khẩu và tăng xuất khẩu, dự trữ ngoại tệ tăng lên và cán cân thanh toán được cải thiện, tức bị đẩy về trạng thái cân bằng.
– Điều chỉnh chính sách thương mại (thuế quan, hạn ngạch) và giao dịch ngoại tệ (kiểm soát ngoại tệ).
Ví dụ cán cân thanh toán của Việt Nam thặng dư vì Việt Nam xuất khẩu quá nhiều và nhập khẩu quá ít. Chính phủ Việt Nam có thể giảm thuế quan, tăng hạn ngạch nhập khẩu. Một khi chính sách này được thực hiện, nhập khẩu sẽ tăng, mức thặng dư cán cân thương mại và dự trữ ngoại tệ sẽ giảm, cán cân thanh toán được chuyển về trạng thái cân bằng.
Cán cân thanh toán song phương là gì?
Cán cân thanh toán song phương là bảng tổng hợp phản ánh các giao dịch kinh tế phát sinh giữa một nước với một nước khác.
Cán cân thanh toán đa phương là gì?
Cán cân thanh toán đa phương là một bảng tổng hợp phản ánh toàn bộ các giao dịch kinh tế phát sinh giữa một nước với phần còn lại của thế giới.
Vậy trên đây là một số kiến thức mà tôi tổng hợp được xoay quanh chủ đề về cán cân thanh toán. Mong rằng bài viết trên sẽ giúp bạn những kiến thức hữu ích, đặc biệt là đối với những bạn đang quan tâm về kiến thức kinh tế hoặc đầu tư.
