Chỉ số Dow Jones là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số Dow Jones

Trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ, Dow Jones là một trong những chỉ số chứng khoán phổ biến và quan trọng nhất. Bất cứ sự thay đổi nào về kinh tế, chính trị của nước Mỹ đều được phản ánh qua chỉ số này. Vậy chỉ số Dow Jones có ý nghĩa như thế nào trong chứng khoán cũng như cách tính chỉ số này như thế nào. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu rõ qua bài viết dưới đây.

Chỉ số Dow Jones trong chứng khoán là gì?

Chỉ số Dow Jones tên tiếng Anh đầy đủ là Dow Jones Industrial Average (viết tắt là DJIA). 

Chứng khoán Dow Jones hay còn gọi là chỉ số Dow Jones trong chứng khoán, đây là chỉ số dùng để tính giá trị của 30 công ty vốn hóa lớn nhất và có tầm ảnh hưởng nhất trong nước Mỹ. Các công ty này được niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán New York và NASDAQ. 

Ngoài ra, chỉ số này còn được biết đến với tên gọi khác là chỉ số bình quan công nghiệp Dow Jones bởi 30 cổ phiếu cấu thành nên chỉ số Dow Jones đến từ các ngành công nghiệp khác nhau như tài chính, công nghệ, bán lẻ, tiêu dùng, giải trí,… Một số công ty có tỷ trọng lớn nhất trong DJIA như: Trong đó, General Electric, Apple Inc, United Health Group, Microsoft Corp, Johnson & Johnson, Coca-Cola, McDonald’s Corp, Boeing Co, Home Depot Inc,… là một số công ty có tỷ trọng lớn nhất trong DJIA.

Theo đó, nếu cổ phiếu của công ty đó không còn đủ điều kiện đáp ứng tiêu chuẩn của một cổ phiếu Blue Chip trên thị trường chứng khoán thì có thể bị thay đổi, do đó 30 công ty trong danh sách này là không cố định.

Năm 1884, hai nhà kinh tế Mỹ Charles Dow và Edward David Jones đã tạo ra chỉ số Dow Jones. Chỉ số này được tạo ra nhằm mục đích đánh giá khu vực công nghiệp của thị trường chứng khoán Mỹ.

Theo đó vào ngày 26/5/1896, chỉ số này được tính toán lần đầu tiên. Lúc này Dow Jones đã lấy giá đóng cửa của 12 công ty lớn nhất thuộc nhóm ngành công nghiệp Mỹ và tính trung bình của các mức giá đó. Và 40.94$ chính là mức giá đầu tiên được công bố trên tờ báo The Wall Street Journal. Đây cũng chính là giá trị đầu tiên của chỉ số Dow Jones.

Ký hiệu của chỉ số Dow Jones trên thị trường chứng khoán là DJIA, Dow 30, DJ30,…

Các loại chỉ số chứng khoán Dow Jones

Các chỉ số trong bộ chỉ số Dow Jones:

• Chỉ số Dow Jones vận tải (Dow Jones Transportation Average – DJTA): Gồm 20 cổ phiếu của các công ty đại diện cho ngành vận tải đường sắt, đường thủy, hàng không. Chỉ số này được niêm yết và giao dịch trên Sàn giao dịch chứng khoán New York.
• Chỉ số Dow Jones dịch vụ công cộng (Dow Jones Utility Average – DJUA): Gồm 15 cổ phiếu của các công ty lớn nhất ngành khí đốt và điện ở Mỹ.
• Chỉ số Dow Jones hỗn hợp: Gồm 65 cổ phiếu của các công ty trong các chỉ số Dow jones Vận Tải, Dow Jones dịch vụ công cộng và Dow Jones. 

Trong đó, DJIA là chỉ số được sử dụng phổ biến nhất và nó cũng có chức năng làm thước đo cho thị trường chứng khoán Mỹ.

Ưu/nhược điểm của chỉ số Dow Jones

Ưu điểm:

• Khi đầu tư vào chỉ số này, các nhà đầu tư có thể hoàn toàn yên tâm bởi các công ty được lựa chọn để đưa vào chỉ số Dow Jones đều là các công ty có trạng thái đáng tin cậy nhất.
• Chỉ số Dow Jones chủ yếu tập trung vào các công ty có mức vốn hóa lớn nhất, đây cũng là các công ty nổi bật và nhận được sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư, do đó chỉ số Dow Jones được cập nhật thường xuyên, qua đó giúp nhà đầu tư biết được thị trường chung ngày hôm nay như thế nào khi xem xét chỉ số Dow Jones.
• 30 cổ phiếu cấu thành nên chỉ số Dow Jones đến từ các ngành công nghiệp khác nhau như tài chính, giải trí, tiêu dùng, công nghệ, bán lẻ, thương mại,… phản ánh gần như đầy đủ các lĩnh vực nòng cốt của kinh tế Mỹ. Do đó, nhà đầu tư có thể biết được bức tranh tổng thể của nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ khi nhìn vào chỉ số Dow Jones.

Nhược điểm:

• Con số 30 công ty có lẽ còn hơi ít đối với một thị trường lớn như Mỹ. Hơn nữa, khi chỉ số Dow Jones chỉ tập trung cho lĩnh vực công nghiệp nó khó có thể phản ánh được chính xác thực trạng của các lĩnh vực quan trọng khác. 
• Không có tính đa dạng: Chỉ số Dow Jones chưa phản ánh được chính xác giá trị nội tại cũng như hiệu suất thực tế của các công ty cấu thành, và hiệu suất của nền kinh tế nói chung do chỉ số này được xác định dựa trên giá của cổ phiếu.
• Giá trị chỉ số Dow Jones có thể bị ảnh hương lớn khi một cổ phiếu bất kỳ trong danh sách này có sự biến động giá, tuy nhiên điều này không đồng nghĩa nó sẽ có ảnh hưởng đến toàn thị trường. 

Cách tính chỉ số Dow Jones

Có thể tính chỉ số Dow Jones theo phương pháp trọng số giá, bằng cách lấy tổng giá của 30 cổ phiếu chia cho một số gọi là ước số (DJIA divisor). Công thức tính cụ thể như sau:

DJIA = ∑Pi/D

Trong đó: 

• Pi: Là giá của mỗi cổ phiếu
• D: Là số chia (hay ước số). Trong trường hợp xảy ra các vụ gộp, tách cổ phiếu, các khoản thanh toán cổ tức hay những thay đổi cấu trúc khác ước số này sẽ được điều chỉnh liên tục để nhằm đảm bảo các vụ việc này không ảnh hưởng đến giá trị của DJIA.

Năm 1896, chỉ số Dow Jones được tính trên giá cổ phiếu của 12 công ty thuộc nhóm ngành công nghiệp Mỹ và số lượng này thay đổi thành 20 công ty vào năm 1916, đến năm 1928 số lượng này tăng lên thành 30 và duy trì cho đến bây giờ.

Theo đó cổ phiếu cấu thành chỉ số Dow Jones đến từ các doanh nghiệp nổi tiếng như Apple, Boeing, Microsoft, Coca – Cola, General Motor, Intel, McDonald’s, Visa,…

Ví dụ về cách tính chỉ số Dow Jones với 3 cổ phiếu như sau (trên thực tế chỉ số này tính với 30 cổ phiếu):

Cổ phiếu	Giá ngày thứ 1	Giá ngày thứ 2
F	61	58
D	58	53
G	54	47

Từ số liệu trên bạn sẽ dễ dàng tính được:

Chỉ số DJIA của ngày thứ 1: DJIA = (61+58+54)/3 = 57,66

Chỉ số DJIA ngày thứ 2: DJIA = (58+53+47)/3 = 52,66

Ý nghĩa của chỉ số Dow Jones đối với thị trường chứng khoán?

Đối với thị trường chứng khoán, chỉ số Dow Jones có vai trò vô cùng quan trọng, bởi chỉ số này không chỉ ảnh hưởng đến tình hình chứng khoán mà còn ảnh hưởng đến nền kinh tế. Cụ thể:

• Chỉ số Dow Jones được cấu thành từ cổ phiếu của 30 công ty lớn nhất Hoa Kỳ. Đây là 30 công ty có danh tiếng tốt, giá trị vốn hóa cao, và đến từ các ngành công nghiệp khác nhau như tài chính, công nghệ, bán lẻ, tiêu dùng, giải trí,.. và nhận được sự quan tâm của đa số các nhà đầu tư trên thế giới nên nó phản ánh được tình hình chứng khoán nói riêng và tình hình kinh tế nói chung. 
• Nếu như có sự tác động từ các yếu tố như tình hình kinh tế, chính trị, thiên tai, chiến tranh, lạm phát, GDP, xuất nhập khẩu thì chỉ số Dow Jones sẽ có tác động trực tiếp, hay nói cách khác, chúng ta có thể có được bức tranh chung về nền kinh tế của Hoa Kỳ – quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất trên thế giới khi nhìn vào chỉ số Dow Jones. Qua đó có thể thấy, chỉ số Dow Jones như một công cụ đo lường về “sức khỏe” của nền kinh tế, chính trị của Hoa Kỳ. 
• Việc nghiên cứu chỉ số Dow Jones là rất quan trọng, điều này sẽ giúp cho nhà đầu tư trên thế giới hình dung được một bức tranh tổng thể về nền kinh tế Hoa Kỳ. Qua đó có thể thiết lập cho mình những định hướng đối với thị trường chứng khoán và Forex. 

Tầm quan trọng của chỉ số Dow Jones

Chỉ số Dow Jones cùng với 2 chỉ số S&P 500 và Nasdaq, là một trong 3 chỉ số quan trọng nhất của thị trường chứng khoán nói riêng và nền kinh tế Mỹ nói chung. Mặc dù chỉ số Dow Jones chỉ được cấu thành từ cổ phiếu của 30 công ty, thế nhưng đây đều là những công ty lớn nhất và đứng đầu trong nước. Các công ty trong danh sách Dow Jones hoạt động đủ các lĩnh vực chứ không tập trung nhiều ở một ngành nào nên chỉ số DJIA có vai trò như một thước đo cho hàng loạt thị trường kinh tế tài chính của Mỹ.

Theo đó, chỉ số Dow Jones bị ảnh hưởng bởi những tác động từ các sự kiện kinh tế, chính trị, thiên tai, lạm phát, thất nghiệp,… Qua đó có thể thấy, mối quan hệ giữa các sự kiện, kinh tế chính trị và chỉ số DJIA là sự tác động 2 chiều, bên còn lại sẽ bị tác động khi chiều bên này có sự thay đổi.

Bên cạnh đó, tâm lý của đa số nhà đầu tư trên toàn thế giới cũng sẽ bị tác động rất lớn bởi những biến đổi lớn trong giá trị của Dow Jones, điều này dẫn đến xu hướng chung trong hành động của họ đối với việc đầu tư trên thị trường chứng khoán và cả thị trường forex.

Đối với Việt Nam, một đất nước đang trên đà tăng trưởng thì việc ngoại giao với các nước trên quốc tế là điều tất yếu – trong đó có Hoa Kỳ. Mà Hoa Kỳ là một cường quốc, được xem như thể thước đo của mọi nền kinh tế tài chính. Do đó, mọi sự đổi khác của chỉ số DJI đều được các nhà góp vốn đầu tư ở nước ta quan tâm đến và điều này sẽ làm ảnh hưởng và tác động tới hành vi – tâm ý của họ. Theo đó, nhà đầu tư sẽ bi quan về tương lai của thị trường khi chỉ số DJI giảm nhanh, khiến họ muốn bán cổ phiếu ra ngoài, làm cho đầu tư và chứng khoán đi xuống thấp hơn. Ngược lại, họ lại có niềm tin vào thị trường khi chỉ số DJIA tăng và sẽ mua vào những mã cổ phiếu để nhằm thu về lợi nhuận tốt hơn.

Giao dịch với chỉ số chứng khoán Dow Jones

Hiện nay, chỉ số Dow Jones nhận được sự quan tâm từ rất nhiều nhà đầu tư bởi chỉ số này không tập trung vào một cổ phiếu riêng lẻ. Nhà đầu tư có khả năng giao dịch với 30 cổ phiếu của các công ty thuộc ngành công nghiệp có tiếng của Mỹ khi thực hiện giao dịch với chỉ số DJIA.

Bên cạnh đó, nếu nhà đầu tư có nhu cầu muốn đầu tư, giao dịch với chỉ số DJIA thì có thể giao dịch qua các chứng khoán phái sinh như Hợp đồng quyền chọn hoặc hợp đồng tương lai. Trong đó, Hợp đồng quyền chọn với mã DJX được phát hành bởi CBOE (The Chicago Board Options Exchange – Sàn giao dịch quyền chọn Chicago) chính là hợp đồng quyền chọn chỉ số Dow Jones được nhiều nhà đầu tư giao dịch nhất. Còn E-mini Dow ($5) Futures chính là hợp đồng tương lai tiêu biểu của chỉ số này. Sản phẩm phái sinh này được giao dịch trên CME (Chicago Mercantile Exchange – Sàn giao dịch hàng hóa Chicago) và CBOT (Chicago Board of Trade – Sàn giao dịch Chicago).

Tuy nhiên, đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu của các công ty thuộc danh sách 30 công ty có cổ phiếu được sử dụng để tính toán chỉ số này chính là cách đầu tư dễ dàng nhất khi muốn đầu tư giao dịch với chỉ số DJIA. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cần đặc biệt chú ý đến các quỹ chỉ số (ETF) có liên quan đến sự chuyển động giá của chỉ số Dow Jones khi đầu tư vào DJIA. Trong đó, các quỹ chỉ số dưới đây là quan trọng nhất:

• Quỹ chỉ số Dow Diamonds hay Diamonds Trust (AMEX: DIA): Qũy này phản ánh gần nhất sự chuyển động trong giá cả của chỉ số Dow Jones bởi nó nắm giữa toàn bộ cổ phiếu của Dow 30.
• Quỹ chỉ số The Proshares Trust Ultra Dow 30 (AMEX: DDM): Nhân đôi sự chuyển động giá của Dow bằng cách sử dụng đòn bẩy.
• Quỹ chỉ số Proshares Trust Short Dow 30 (AMEX: DOG) and Proshares Trust Ultra Short Dow 30 (AMEX: DXD): Đây là hai quỹ chỉ số luôn tìm kiếm để tận dụng những biến động xuống của giá Dow Jones. Theo đó, chuyển động của 2 quỹ chỉ số này sẽ ngược chiều với chỉ số Dow Jones, trong đó quỹ chỉ số DXD sẽ chuyển động ngược chiều gấp 2 lần chỉ số DJIA, và cả 2 chỉ số này sẽ rơi vào tình trạng thua lỗ nếu chỉ số DJIA tăng.

Ngoài ra, nhà đầu tư cần lưu ý một số điều khi đầu tư vào chỉ số Dow Jones qua thị trường quyền chọn, cụ thể: 

• Quyền chọn có thể được giao dịch ngược với chỉ số Dow Diamonds. 
• Cũng có quyền chọn dựa vào chỉ số Dow (DJX). Theo đó, hợp đồng quyền chọn chỉ số DJX được dựa trên 1/100 giá trị hiện tại của chỉ số Dow Jones. Chẳng hạn khi Dow Jones có giá trị 15.000 thì giá trị của DJX là 150.

Lưu ý: Đối với chỉ số Dow Jones, các sàn giao dịch này được hoạt động trong khoảng thời gian từ 9h30 đến 16h30 hàng ngày (theo giờ địa phương) vì 30 cổ phiếu được dùng để tính toán chỉ số này được niêm yết trên Sàn giao dịch New York (NYSE) hoặc NASDAQ.

Tại Việt Nam, chỉ số VN30 chính là một chỉ số tương tự chỉ số Dow Jones.

Cho đến hiện nay, chỉ số Dow Jones vẫn là chỉ số đóng vai trò quan trọng là chỉ báo của nền kinh tế và có tầm ảnh hưởng trên thị trường chứng khoán thế giới. Chỉ số Dow Jones vẫn là chỉ số tiêu chuẩn nhất đại diện cho nền kinh tế dù cho có nhiều chỉ số chứng khoán nổi tiếng khác. 

Kết luận

Hy vọng với những thông tin trong bài viết trên đây, bạn đọc quan tâm đã trang bị thêm cho bản thân những kiến thức hữu ích về chỉ số DJIA, cách tính chỉ số cũng như cách đầu tư giao dịch với chỉ số này. Qua đó, nhà đầu tư cần thường xuyên theo dõi chỉ số kinh tế này để kịp thời phản ứng với những diễn biến của thị trường được thể hiện qua chỉ số Dow Jones. Chúc bạn sẽ có những giao dịch hiệu quả và thành công.