Hiện nay, chứng chỉ quỹ và cổ phiếu là những dạng đầu tư tài chính vô cùng hot. Vậy chứng chỉ quỹ có gì khác biệt so với cổ phiếu? Nếu bạn đang có cùng thắc mắc trên thì đây chính là bài viết dành cho bạn.
Khái niệm Cổ phiếu là gì?
Trước tiên, khái niệm cổ phiếu được giải thích theo Khoản 2, Điều 4, Luật Chứng khoán 2019 như sau:
“Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổ phần của tổ chức phát hành”.
Khi một công ty cổ phần tự huy động vốn thì số vốn cần huy động sẽ được chia thành nhiều phần nhỏ bằng nhau gọi là cổ phần. Người mua cổ phần gọi là cổ đông. Cổ đông được cấp một giấy chứng nhận sở hữu cổ phần gọi là cổ phiếu. Ở thị trường chứng khoán Việt Nam, một cổ phiếu là đại diện cho 10,000 đồng vốn điều lệ của doanh nghiệp.
Cổ phiếu là gì?
Ví dụ, doanh nghiệp cổ phần có vốn điều lệ là 10 tỷ đồng thì số cổ phần đại diện cho việc sở hữu doanh nghiệp này là 1 triệu cổ phiếu, mỗi cổ phiếu đại diện cho 10 nghìn vốn điều lệ.
Các công ty cổ phần thường phát hành hai dạng cổ phiếu: Cổ phiếu thường (common stock) và cổ phiếu ưu đãi (preferred stock). Các cổ đông sở hữu cổ phiếu thường được quyền tự do chuyển nhượng, quyền biểu quyết đối với các quyết định của công ty tại Đại hội cổ đông, được hưởng cổ tức theo kết quả kinh doanh và giá trị cổ phiếu đang nắm giữ.
Chứng chỉ quỹ là gì?
Chứng chỉ quỹ có tên gọi tiếng Anh là Exchange Traded Fund. Định nghĩa chứng chỉ quỹ theo Khoản 4, Điều 4, Luật Chứng khoán 2019 như sau:
“Chứng chỉ quỹ là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn góp của quỹ đầu tư chứng khoán”
Hay có thể nói rằng, chứng chỉ quỹ là bằng chứng xác nhận quyền sở hữu một phần vốn góp trong quỹ đại chúng của Nhà đầu tư. Quỹ đại chúng được hình thành từ vốn góp của nhà đầu tư nhằm mục đích đầu tư kiếm lợi nhuận từ thị trường chứng khoán. Khi nhà đầu tư khi góp vốn vào quỹ đại chúng sẽ phải mua chứng chỉ quỹ để xác nhận sự góp vốn của mình.
So sánh chứng chỉ quỹ và cổ phiếu
Để so sánh một cách rõ ràng nhất về chứng chỉ quỹ và cổ phiếu, hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu lần lượt những điểm giống và khác nhau dưới đây.
So sánh CCQ và cổ phiếu
Điểm giống nhau
Cả chứng chỉ quỹ và cổ phiếu đều có điểm giống nhau là:
- Đều là tài sản thuộc chứng khoán (căn cứ theo Luật chứng khoán 2019) và được niêm yết trên thị trường chứng khoán để giao dịch.
- Đều là bằng chứng để xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn góp khi đầu tư.
- Nhà đầu tư chứng chỉ quỹ và cổ phiếu đều được nhận lãi, cụ thể là nhận lãi đối với chứng chỉ quỹ và cổ tức đối với cổ phiếu.
- Chứng chỉ quỹ và cổ phiếu là phương tiện, công cụ đầu tư của nhà đầu tư nhằm thu về lợi nhuận.
Điểm khác nhau
Những điểm khác biệt giữa chứng chỉ quỹ và cổ phiếu là:
| Tiêu chí so sánh | Chứng chỉ quỹ | Cổ phiếu |
| Bản chất | Là phương tiện để thành lập quỹ của một quỹ đầu tư chứng khoán, ngành nghề hoạt động chính là đầu tư chứng khoán. | Là chứng khoán vốn. Người sở hữu cổ phiếu là một chủ sở hữu của công ty phát hành. |
| Chủ thể phát hành | Quỹ đại chúng – quỹ đầu tư chứng khoán thực hiện chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng. | Công ty cổ phần. |
| Hệ quả phát hành | Phát hành để thành lập quỹ của một quỹ đầu tư trên thị trường chứng khoán mà hoạt động chính là đầu tư chứng khoán. | Làm tăng vốn của công ty cổ phần. |
| Lợi tức thu được | Nhà đầu tư được được hưởng lợi nhuận trên phần vốn góp. | Nhà đầu tư nhận được cổ tức. Cổ tức không cố định, phụ thuộc vào kết quả sản xuất kinh doanh của công ty. |
| Tư cách chủ sở hữu | Chỉ là thành viên của quỹ đại chúng. | Là cổ đông của công ty cổ phần. |
| Quyền của chủ sở hữu | Không có quyền biểu quyết hay quản lý công ty. Mọi quyền hành đều do công ty quản lý quỹ quyết định. | Có quyền tham gia vào hoạt động công ty và có quyền biểu quyết tại ĐHĐCĐ, quyền đề cử, ứng cử. |
| Quyền quyết định của nhà đầu tư | Không có quyền quyết định. Mọi quyết định đầu tư đều do công ty quản lý quỹ quyết định. | Nhà đầu tư được tự do quyết định đầu tư và quản lý cổ phiếu của mình. |
| Nhiệm vụ của nhà đầu tư | Công ty quản lý quỹ sẽ thay mặt nhà đầu tư thực hiện việc mua vào cổ phiếu. Nhà đầu tư không thể can thiệp hay quyết định việc mua – bán. | Nhà đầu tư phải dựa vào sự đánh giá của mình để ra quyết định đầu tư. Đồng thời tự theo dõi khoản đầu tư, nắm bắt cơ hội nhanh chóng để đem về lợi nhuận. |
| Độ rủi ro khi đầu tư | Chứng chỉ quỹ ít rủi ro hơn vì mọi quyết định đầu tư đều được thực hiện bởi các chuyên gia có kinh nghiệm. Họ sẽ tự quản lý và cơ cấu danh mục cho nhà đầu tư. | Độ rủi ro cao. |
Nên đầu tư chứng chỉ quỹ hay cổ phiếu
Nên đầu tư chứng chỉ quỹ hay cổ phiếu đây? Để có câu trả lời, cùng tham khảo các ưu và nhược điểm của kênh đầu tư chứng chỉ quỹ và cổ phiếu để quyết định nên chọn gì nhé.
Ưu – nhược điểm của chứng chỉ quỹ và cổ phiếu
Cụ thể, ưu và nhược điểm của chứng chỉ quỹ và cổ phiếu là:
| Chứng chỉ quỹ | Cổ phiếu | |
| Ưu điểm | – Nhà đầu tư cần ít kiến thức và thời gian vẫn có thể đạt được lợi nhuận tốt vì đã có các chuyên gia thay họ đầu tư.
– Rủi ro thấp vì danh mục đầu tư của quỹ được phân bố cho nhiều ngành và công ty. – Quỹ được quản lý bởi một đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm lâu năm. – Có tính thanh khoản cao tương đương với cổ phiếu, trái phiếu. – Là kênh đầu tư thích hợp để tích lũy dài hạn, phát huy tối đa lợi thế của lãi suất kép. |
– Kênh đầu tư đem lại lợi nhuận tốt về dài hạn. Khả năng sinh lời cao.
– Nhà đầu tư có thể tự ý quyết định mua cổ phiếu của công ty mình yêu thích và quan tâm. – Nhà đầu tư không phải trả phí quản lý, so với mua chứng chỉ quỹ. – Có thể sở hữu một phần vốn điều lệ của công ty, có quyền hưởng cổ tức mà không cần tham gia quản lý, giám sát thường xuyên. – Có quyền biểu quyết tham gia vào hoạt động của công ty. |
| Nhược điểm | – Phải trả phí quản lý quỹ cho công ty quản lý quỹ.
– Không được tham gia vào việc lựa chọn đầu tư mà đội ngũ chuyên gia hoàn toàn quyết định. – Phải chọn công ty quản lý quỹ uy tín có kinh nghiệm và năng lực đầu tư tốt thì sẽ đảm bảo kết quả đầu tư tốt hơn. |
– Cần thời gian tìm hiểu thị trường và quản lý danh mục.
– Nhà đầu tư chấp nhận rủi ro cao hơn vì chỉ đầu tư vào một số ít công ty. – Nếu tự đầu tư sẽ bị cảm xúc chi phối, trong đó có lòng tham và sợ hãi. Điều này ảnh hưởng không tốt đến các quyết định đầu tư. |
Nên đầu tư chứng chỉ quỹ hay cổ phiếu
Dựa vào những gì đã phân tích ở trên có thể thấy chứng chỉ quỹ được đánh giá là ít rủi ro hơn cổ phiếu. Bởi vì việc lựa chọn đầu tư cổ phiếu do các nhà đầu tư tự quyết định, theo dõi biến động trong khi chứng chỉ quỹ có các nhà quản lý quỹ có kinh nghiệm thay mặt nhà đầu tư thực hiện.
Nhưng lợi nhuận đem về từ cổ phiếu thường lớn hơn nhiều lần với chứng chỉ quỹ. Do các quỹ có xu hướng đầu tư thận trọng, rải đều danh mục đầu tư gồm số lượng lớn chứng khoán với mục đích vừa kiếm lợi nhuận nhưng cũng kiểm soát rủi ro. Trong khi, nhà đầu tư cá nhân thường đầu tư với một danh mục ít hơn, qua đó hưởng hoàn toàn lợi nhuận từ tăng sự tăng giá của số cổ phiếu đó.
Nên đầu tư chứng chỉ quỹ hay cổ phiếu
Bên cạnh đó, người nắm giữ cổ phiếu trong công ty cổ phần có quyền biểu quyết hoặc quyết định trong công ty còn người nắm giữ chứng chỉ quỹ không có quyền tương tự trong công ty quản lý quỹ. Nếu bạn không muốn phải suy nghĩ nhiều về mỗi giao dịch mà chỉ cần đến mỗi kỳ lấy lợi nhuận thì chứng chỉ quỹ là một hình thức đầu tư hợp lý. Nếu nhà đầu tư mong muốn tự mình tìm hiểu lựa chọn các công ty phát hành để góp vốn hay đầu tư trên thị trường chứng khoán thì nên chọn đầu tư cổ phiếu.
Trường hợp bạn có thời gian, khả năng nghiên cứu thị trường và kinh nghiệm quản lý một danh mục cổ phiếu cũng như khả năng chấp nhận rủi ro tương đối cao. Thì bạn có thể phân tỷ lệ đầu tư nhiều hơn vào cổ phiếu, ví dụ như 60% số tiền đang có vào cổ phiếu, phần còn lại bạn mua chứng chỉ quỹ. Nếu bạn chỉ muốn học hỏi thêm về đầu tư chứng khoán, thì các chuyên gia khuyên rằng chỉ nên đầu tư ở mức 10 – 20% tiền đang có vào các loại hình chứng khoán và phân bổ thật hợp lý.
Cuối cùng câu trả lời vẫn nằm ở quyết định của chính bạn. Bởi tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện mỗi cá nhân mà sẽ có hình thức đầu tư phù hợp nhất định.
Lưu ý khi đầu tư chứng chỉ quỹ và cổ phiếu
Để có thể đảm bảo cho khoản vốn đầu tư của mình được bảo toàn và sinh lời, bạn hãy ghi nhớ một số lưu ý sau đây:
Đối với chứng chỉ quỹ
Khi đầu tư chứng chỉ quỹ bạn cần ghi nhớ một số điểm sau:
- Chọn công ty quản lý quỹ uy tín: Đây là điều quan trọng nhất khi đầu tư vào chứng chỉ quỹ đó là lựa chọn công ty quản lý quỹ uy tín. Vì nó sẽ giúp quản lý và chăm sóc vốn đầu tư của bạn được tốt nhất, sinh lời cao. Và để chọn được công ty như vậy, bạn nên dành thời gian tìm hiểu về điều lệ tham gia, chiến lược đầu tư, cách phân bổ nguồn vốn, kinh nghiệm đầu tư của công ty…
- Quan tâm đến giá trị tài sản ròng: Khi bắt đầu đầu tư vào chứng chỉ quỹ bạn phải quan tâm đến giá trị tài sản ròng trên một đơn vị chứng chỉ quỹ. Bởi lẽ, việc quan tâm đến thông số này giúp bạn đánh giá được hiệu quả hoạt động của quỹ. Thông qua việc so sánh thông số này của nhiều quỹ với nhau, bạn có thể lựa chọn được chứng chỉ quỹ phù hợp và tiềm năng nhất.
- Chấp nhận rủi ro: Rủi ro là điều mà không ai mong muốn nhưng một khi nó đã xảy ra, bạn nên học cách chấp nhận. Rủi ro này có thể đến từ thị trường hoặc quyết định của người quản lý quỹ.
Đối với cổ phiếu
Khi đầu tư cổ phiếu bạn cần ghi nhớ một số điểm sau:
- Tự rà soát lại nguyên tắc mua cổ phiếu của bản thân
- Lựa chọn suy nghĩ kỹ lưỡng về thời điểm đầu tư
- Quản trị chặt chẽ danh mục đầu tư (kiểm soát tốt lãi/lỗ)
- Xem xét đến thông tin chia cổ tức của doanh nghiệp
- Tính toán kỹ khối lượng mua cổ phiếu hợp lý
Kết luận
Thông qua bài viết này, bạn cũng đã nắm được những kiến thức cơ bản, so sánh chứng chỉ quỹ và cổ phiếu, có nên đầu tư vào chứng chỉ quỹ hay cổ phiếu không… Hy vọng rằng, những thông tin trên giúp bạn giải quyết được vấn đề bạn đang thắc mắc. Chúc bạn thành công với các quyết định đầu tư trong tương lai!
