Vị thế trong chứng khoán phái sinh là gì?
Căn cứ vào khoản 7 Điều 3 Nghị định 42/2015/NĐ-CP định nghĩa về vị thế trong chứng khoán phái sinh như sau:
“7. Vị thế một chứng khoán phái sinh tại một thời điểm là trạng thái giao dịch và khối lượng chứng khoán phái sinh còn hiệu lực mà nhà đầu tư đang nắm giữ tính tới thời điểm đó. Nhà đầu tư mua hoặc bán một chứng khoán phái sinh, được gọi là mở vị thế mua hoặc mở vị thế bán chứng khoán phái sinh đó.”
Ngoài ra, một số khái niệm liên quan đến vị thế cũng được nêu ở khoản 8, 9, 10 Điều này như sau:
“8. Vị thế mở một chứng khoán phái sinh thể hiện việc nhà đầu tư đang nắm giữ chứng khoán phái sinh còn hiệu lực, chưa được thanh lý hoặc tất toán.
- Vị thế ròng một chứng khoán phái sinh tại một thời điểm được xác định bằng chênh lệch giữa vị thế mua đã mở và vị thế bán đã mở của chứng khoán phái sinh đó tại cùng một thời điểm.
- Giới hạn vị thế một chứng khoán phái sinh là vị thế ròng tối đa của chứng khoán phái sinh đó, hoặc của chứng khoán phái sinh đó và các chứng khoán phái sinh khác dựa trên cùng một tài sản cơ sở mà nhà đầu tư được quyền nắm giữ tại một thời điểm.”
Hoạt động của vị thế chứng khoán phái sinh
Hoạt động của vị thế chứng khoán phái sinh
Vị thế mở chứng khoán phái sinh
Là việc nhà đầu tư đang nắm giữ chứng khoán phái sinh còn hiệu lực và chưa được thanh lý hoặc thanh lý.
Mở vị thế mua: Trong giao dịch hợp đồng tương lai, nhà đầu tư sẽ giữ một vị thế khi mua/bán một hợp đồng tương lai với một tài sản cơ sở cụ thể. Nếu có nhu cầu mua hoặc giá của tài sản cơ sở dự kiến sẽ tăng trong tương lai, nhà đầu tư sẽ mở một vị thế mua. Để mua, nhà đầu tư đặt lệnh trên thị trường phái sinh và khớp giá, số lượng với lệnh tương ứng.
Mở vị thế bán: Ngược lại, nếu nhà đầu tư muốn bán hoặc nhận định giá sẽ giảm của tài sản cơ sở trong tương lai, thì việc đặt lệnh và khớp lệnh được gọi là mở một vị thế bán.
Vị thế đóng chứng khoán phái sinh
Việc đóng vị thế một chứng khoán phái sinh thường tùy thuộc vào chiến lược của các nhà đầu tư. Thông thường, vị thế đóng này sẽ xảy ra khi các nhà đầu tư rơi vào một số trường hợp sau:
- Không còn nhu cầu tham gia hợp đồng
- Có nhu cầu chốt lãi/lỗ
- Số lượng vị thế đang nắm giữ vượt quá mức quy định
- Không đủ khả năng bổ sung ký quỹ theo yêu cầu.
Giới hạn vị thế trong chứng khoán phái sinh
Số lượng tối đa các hợp đồng tương lai có cùng tài sản cơ sở nhưng khác tháng đáo hạn mà nhà đầu tư không được vượt qua giới hạn vị thế quy định đối với từng loại hình đầu tư:
- Nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp: 1 tài khoản được nắm giữ tối đa 20.000 Hợp đồng tương lai chỉ số VN30/HNX30.
- Nhà đầu tư tổ chức: 1 tài khoản được nắm giữ tối đa 10.000 Hợp đồng tương lai chỉ số VN30/HNX30.
- Nhà đầu tư cá nhân: 1 tài khoản được nắm giữ tối đa 5.000 Hợp đồng tương lai chỉ số VN30/HNX30.
Giới hạn vị thế một chứng nhằm ngăn ngừa việc một cá nhân hoặc tổ chức có thể nắm giữ số lượng hợp đồng quá lớn, gây ảnh hưởng đáng kể lên giao dịch của chứng khoán phái sinh. Giới hạn vị thế cũng giúp duy trì thị trường ổn định và công bằng qua đó đảm bảo quyền lợi của các nhà đầu tư khi tham gia giao dịch chứng khoán phái sinh.
Vị thế ròng trong chứng khoán phái sinh
Cùng thời điểm đó, vị thế ròng được xác định bằng độ chênh lệch giữa vị thế mua đã mở và vị thế bán đã mở cửa của chứng khoán phái sinh đó. Chúng hoạt động theo nguyên tác các vị thế đối ứng (vị thế mua – vị thế bán) của hợp đồng tương lai có cùng thời điểm đáo hạn, trên cùng một tài khoản giao dịch được tự động đối trừ nhau để xác định vị thế ròng hợp đồng tương lai trong tài khoản giao dịch đó.
Kết luận
Bài viết trên là các thông tin về vị thế trong chứng khoán phái sinh là gì? Và các hoạt động của vị thế. Hy vọng sẽ trang bị thêm cho nhà đầu tư những kiến thức hữu ích. Chúc mọi người đầu tư thành công.
