Đầu cơ tích trữ là gì? Quy định pháp luật về xử phạt đầu cơ tích trữ 

Đầu cơ tích trữ là gì? 

Đầu cơ tích trữ là gì

Đầu cơ tích trữ, trong tiếng anh là Speculative hoarding. Đây là việc tổ chức, cá nhân lợi dụng sự khan hiếm, khó khăn của hàng hóa để mua, tích trữ mặt hàng đó và bán lại trên thị trường với giá cao hơn. 

Vậy từ khái niệm trên ta có thể hiểu được rằng. Đầu cơ đề cập đến việc tích trữ hàng hóa, thế nhưng những hàng hóa này được kỳ vọng thu được lợi nhuận. Có rất ít động cơ để đầu cơ trừ khi có triển vọng thu được lợi nhuận cao. Xem xét việc đầu cơ có phụ thuộc vào thời gian nắm giữ, loại tài sản hay số lượng đòn bẩy được áp dụng hay không. 

Tích trữ là việc các nhà đầu cơ mua và cất giữ một số lượng lớn hàng hóa với mục đích kiếm lợi nhuận bằng cách tăng giá bán của chúng cho những người có nhu cầu sử dụng trong tương lai.

Việc tích trữ được sử dụng trong những bối cảnh khác nhau. Chẳng hạn các nhà lãnh đạo chính trị có thể phàn nàn rằng các nhà đầu cơ đang tích trữ lương thực hoặc đô la trong thời kỳ khủng hoảng. Tích trữ có thể kích hoạt chu kỳ đầu cơ và dẫn đến lạm phát.

Hay như ở nước ta, một ví dụ điển hình trong những năm dại dịch covid 19 bùng nổ, đã có nhiều cá nhân, các nhóm, tổ chức lợi dụng nhu cầu cao về việc mua tích trữ nước rửa tay, khẩu trang y tế dẫn đến tình trạng khan hiếm hàng hóa trên thị trường, sau đó bán ra ngoài với giá cao gấp 3 đến 5 lần. 

Tích trữ đầu cơ không chỉ là vi phạm pháp luật, mà còn là vi phạm đạo đức thông thường. Không những vậy, việc đầu cơ, tích trữ có thể diễn ra ở bất cứ đâu và bất cứ thời điểm nào. 

Xem thêm: Phân biệt giữa đầu cơ và đầu tư

Ảnh hưởng của đầu cơ tích trữ đến thị trường 

Đầu cơ tích trữ hàng hóa mục đích là đẩy giá thành lên cao gây nhiễu loạn thị trường bởi nó gây ra tình trạng khan hiếm hàng hóa. Tình trạng gia tăng đột biến nhu cầu hàng hóa như vậy sẽ ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động ổn định của các doanh nghiệp sản xuất, và không cung cấp đủ mặt hàng để phục vụ cho nhu cầu người tiêu dùng. 

Trước tình trạng đó người tiêu dùng cũng sẽ bị ảnh hưởng tới kinh tế và đủ mặt hàng để phục vụ cho nhu cầu cá nhân, hoặc sẽ phải bỏ ra một số tiền cao hơn bình thường để mua được mặt hàng cần thiết. 

Quy định của pháp luật về xử phạt đầu cơ tích trữ 

Trên thực tế thị trường hàng hóa Việt Nam hiện nay các chủ thể xác định được nhu cầu khan hiếm hàng hóa do cơ sở tạo ra sự khan hiếm giả tạo, hay trong những hoàn cảnh nhất định bị tác động bởi thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hay khó khăn về kinh tế, với loại hàng hóa không đủ cung ứng cho thị trường thì ngay lúc này sẽ xuất hiện các đối tượng thực hiện việc đầu cơ tích trữ. Theo điều luật hành vi đầu cơ tích trữ này là vi phạm với các quy định luật hình sự và hành vi đầu cơ tích trữ này sẽ được xử lý theo quy định tại Điều 196 luật hình sự năm 2015, nội dung được thực hiện như sau:  

“Điều 196. Tội đầu cơ”

1. Người nào lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo trong tình hình thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế mua vest hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa được nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
2. a) Hàng hóa trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng;
3. b) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
5. a) Có tổ chức;
6. b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
7. c) Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
8. d) Hàng hóa trị giá từ 1.500.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng;

đ) Thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;

1. e) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 1.500.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
3. a) Hàng hóa trị giá 3.000.000.000 đồng trở lên;
4. b) Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;
5. c) Tái phạm nguy hiểm.
6. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
7. a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 điều này, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;
8. b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng;
9. c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 điều này, thì bị phạt tiền từ 4.000.000.000 đồng đến 9.000.000.000 đồng;
10. d) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm”.

Đối với các hành vi đầu cơ tích trữ được quy định tại khoản 1 Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì sẽ bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Đối với các hành vi đầu cơ tích trữ được quy định tại khoản 2 Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì sẽ bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.

Đối với các hành vi đầu cơ tích trữ được quy định tại khoản 3 Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì sẽ bị phạt tiền từ 1.500.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.

Đối với các hành vi đầu cơ tích trữ được quy định tại khoản 4 Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Đối với pháp nhân thương mại có các hành vi quy định tại khoản 5 Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì sẽ bị phạt tiền từ 300.000.000 đến đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm như tác giả đã nêu ra ở trên.

Lời kết

Mặc dù pháp luật đã ban hành quy định xử phạt đối với việc đầu cơ tích trữ hàng hóa, thế nhưng hành vi này vẫn khá phổ biến trên thị trường, ảnh hưởng đến nền kinh tế chung và nhu cầu sử dụng, sản xuất hàng hóa. Mọi người cần hiểu rõ và loại trừ hành vi này để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến với nền kinh tế. Hy vọng với những chia sẻ trong bài viết sẽ giúp bạn có thông tin hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến tài chính, hãy theo dõi website Daututietkiem.vn để cập nhật thêm kiến thức bạn nhé.